Deprecated: Function create_function() is deprecated in /var/www/virtual/vga.is/htdocs/wp-content/plugins/floating-social-media-icon/function.php on line 1200
Deprecated: Methods with the same name as their class will not be constructors in a future version of PHP; RSS_Import has a deprecated constructor in /var/www/virtual/vga.is/htdocs/wp-content/plugins/rss-importer/rss-importer.php on line 42 kosningar – Villi Asgeirsson
Þegar ég ákvað að fara í framboð, ákvað ég líka að búa til einkablogg. Leyniskrif sem enginn má sjá. Mínar einkahugsanir sem eiga ekki endilega heima í opinberri umræðu. Þetta er ekkert stórmerkilegt, engar samsæriskenningar, níð eða tuð. Þetta er meira persónulegar hugleiðingar um framboðið og framtíðina. Dagbók sem ég get lesið seinna, eftir kosningar, þegar þessum kafla lífsins er lokið. Þetta er svo saklaust að ég gæti hugsanlega gefið það út í bókarformi. Hver veit? Til að gefa hugmynd um losandaháttinn og blaðrið, datt mér í hug að deila færslu dagsins í dag.
…
Í dag er þrettándi júlí og mér líður betur. Er farinn að sætta mig við ákvörðunina um að bjóða mig fram. Mér fannst ég vera að skíta mig út, að stíga ofan í drullupoll þegar ég bauð mig fram í stjórnmálastarf, en það þarf svo sem ekkert að vera þannig.
Í gær var grein á netmiðlunum þar sem talað var um að mikil barátta væri framundan í prófkjörum Pírata. Drulluslagur eða eitthvað. Mitt komment á það var; Ég veit ekki með Reykjavíkina en ég ætla allavega að vera til friðs í suðurpottinum. Er ekki að standa í þessu til að kúka á fólk.
Og þannig er það. Þetta þarf ekki að vera drulluslagur. Ég fór í þetta af því ég er með hugsjónir, ekki til að fá þægilega innivinnu. Ég vil búa í réttlátu samfélagi sem allir geta blómstrað í.
Ég sagði Hildi að ég myndi taka íbúðina. Spáði í miða um borð í Norrönu fyrir mig og bílinn. Miriam er sátt við þetta. Og lífið er ekkert ef maður hoppar ekki út fyrir þægindarammann af og til.
Annars var ég að horfa á Leica unboxing video. Einhver myndavél sem hoppar og hóar yfir því að 60 ár séu liðin frá því að Leica M3 kom á markaðinn. Og það minnti mig á bókina sem ég þarf að klára. Blood and rain, þar sem Gunnar fer til Barcelona í miðju borgarastríði og finnur út að það er meira en að segja það að vera heimsfrægur blaðamaður. Lesandinn mun, þegar þar að kemur, komast að því hvort Gunnari tekst að verða heimsfrægur blaðamaður, eða hvort hann klúðri öllu. Stríð á það nefninlega til að breyta áætlunum fólks. Þarf sennilega ekki stríð til. Leica spilar töluvert stórt hlutverk í bókinni. Leica IIIc, svo maður nördist.
Myndbandið minnti mig líka á fallegu Fujifilm myndavélina sem ég keypti af því ég var orðinn leiður á stærð og þyngd Canon vélanna. Og Fujifilm er Leica 21. aldarinnar.
En hvað um það. Þetta verður allt í lagi. Ég fer í framboð. Annað hvort kemst ég í baráttusæti, eða ég mun taka þátt í grasrótarstarfinu. Og taka myndir af ferlinu. Búa til heimild um framboð og aðdraganda kosninga.
Seinna í dag fer ég að leika mér með flugvélar, vinna við að búa til loadsheets og þannig. Og Mats kemur heim úr skólanum eftir rúman klukkutíma og honum þarf að sinna. Sem er auðvitað bara gaman, enda er hann svo mikið krútt. Ég á eftir að sakna hans óendanlega í vetur. Það er þó tímabundin fórn. Vonandi virkar þetta allt og þegar við erum búin að byggja draumahúsið á suðurlandinu, verður þetta brölt þess virði.
Í kvöld er svo fundur fyrir frambjóðendur, sem ég get ekki mætt á.
Næstu sex mánuðir eða svo verða spennandi.
Life is what happens to you while you’re busy making other plans.
Í dag er mánudagurinn 11. júlí, dagurinn sem ég og fleiri hafa hamrað á undanfarið. Flestir þurfa að vinna, en við höfum þó tíma til að skella okkur inn á píratasíðuna og skrá okkur í flokkinn. Tekur um fimm mínútur og kostar ekkert. Í dag er nefninlega síðasta tækifæri til að skrá sig ef fólk vill hafa áhrif í prófkjörinu í ágúst.
Píratar
Við vitum að í sumum bæjarfélögum er það litið hornauga að kjósa eitthvað annað en það sem forstjórinn og athafnamaðurinn gerir, en það skiptir ekki máli. Kosningar eru leynilegar. Þið þurfið ekkert að segja öðrum að þið séuð skráð í Pírata, þurfið ekkert að góla um það. En þið getið haft áhrif á framtíð Íslands og röðun á framboðslistann fyrir kosningar ef þið eruð skráð í flokkinn 30 dögum áður en prófkjöri lýkur.
Það eru tiltölulega fáir skráðir í flokkinn á suðurlandi. Ástandið er betra á suðurnesjum. Það er því hætt við að suðurnesin ákveði uppröðun á lista, nema sunnlendingar taki við sér. Suðurnesjapíratar eru glæsilegur flokkur. Þar er flott fólk í grasrótinni og framboði, en suður-kjördæmi er stórt og jafnvægi er öllum fyrir bestu.
Það eru fimm skráðir í Bláskógabyggð, innan við fjórir í Flóahreppi, Hrunamannahreppi og Rangárþingi Eystra.
Það eru 139 skráðir píratar í Reykjanesbæ á móti 66 í Árborg.
Nýtum tímann í dag til að skrá okkur og rétta af þetta ójafnvægi. Tökum svo öll þátt í prófkjörinu í ágúst.
Þriðjudaginn 5. júlí tók ég af skarið og sendi tilkynningu um framboð til kjörnefndar Pírata í suður-kjördæmi. Stærra skerf en ég hafði búist við. En það er búið og gert og nú er að rölta þennan veg á enda. Sjá hvert hann leiðir. Þessi pistill er þó ekki um mig og hvað ég vil gera. Þessi pistill er um þig.
Lýðræðið er einskis virði nema lýðurinn taki þátt í því. Við þurfum að láta okkur málin varða. Stjórnsýslan hefur aldrei verið nær okkur en nú, og því getum við þakkað netinu að hluta. Píratar vilja færa stjórnsýsluna enn nær fólkinu. Þjóðin á að fá mikið meiri völd, hún á að geta haft raunveruleg áhrif á eigin framtíð.
En hvað getur þú gert? Til hvers er ætlað af þér? Hvaða völd hefurðu núna?
Píratar
Opnað var fyrir framboð til prófkjörs Pírata í suður-kjördæmi og á höfuðborgarsvæðinu mánudaginn 4. júlí. Skilafrestur framboða er til 1. ágúst. Kosning stendur svo yfir 2. – 12. ágúst.
Það hljómar því eins og mikill tími sé til stefnu. Það er þó ekki svo. Til að hafa atkvæðisrétt, þarf viðkomandi að hafa verið skráður í 30 daga í flokkinn. Allir sem gerast meðlimir í síðasta lagi 11. júlí hafa atkvæðisrétt, aðrir ekki. Þegar þetta er skrifað, eru fimm dagar í að sá gluggi lokist. Ég þekki það að ætla sér að gera hlutina seinna. Svo gleymast þeir og maður verður of seinn. Það er best að gera hlutina strax.
Hvernig er þá hægt að skrá sig í Pírata? Hér fyrir neðan er myndband sem sýnir ferlið. Það tekur innan við fimm mínútur. Ég mæli því með að allir sem einhvern áhuga hafa á stjórnmálum, betri framtíð og vilja hafa alvöru áhrif, skrái sig strax í dag og verði tilbúin til að kynna sér frambjóðendur og raða á lista eftir tæpan mánuð.
Grípum vopnin, þessi lýðræðistæki sem okkur eru gefin! Búum svo til fleiri og betri tæki. Lýðræðið virkar best þegar það er virkt.
Nú verður ekki aftur snúið. Var að senda inn persónuupplýsingar og hagsmunaskráningu (ég á ekkert nema húsnæðislán (og húsið sem fylgir (með konunni, sko)) og gamlan bíl). Kjörstjórn í suður-kjördæmi hefur fengið allt og ferlið er farið af stað. Hér fyrir neðan eru mínar helstu áherslur og upplýsingar sem ég sendi með.
Ég er giftur hollenskri konu og við eigum einn níu ára son. Ég er fæddur í Reykjavík og ólst þar upp þegar ég var ekki hjá ömmu og afa á Bitru. Öll sumur og margar helgar var ég í sveitinni. Þar lærði ég sveitastörfin, mjólkaði kýr, keyrði traktora, tók þátt í heyskapnum og hverju sem ætlast var til af krakkanum. Átti minn eigin hest, kött og naut. Í sveitinni lærði ég að bera virðingu fyrir landinu og dýrunum. Tengslin við suðurlandið eru þó ekki bara þar. Ég fór í Héraðsskólann á Skógum og Menntaskólann að Laugarvatni og ólst upp við sögur úr Meðallandinu, þar sem afi fæddist í torfkofa og skip strönduðu allt of oft.
Rætur mínar eru því kyrfilega festar á suðurlandinu, þótt ég hafi búið í Reykjavík, London og á mörkum Amsterdam.
Ég er menntaður í fjölmiðlun, hljóðupptökum og kvikmydagerð. Vinn núna fyrir Menzies Aviation á Schiphol flugvelli þar sem ég sé um easyJet, Norwegian og Jet2 flugvélar. Ég leik mér líka við skriftir og gaf út skáldsöguna Under the Black Sand fyrir þremur árum. Ný er bók er í vinnslu.
Við fjölskyldan höfum gælt við að flytja til Íslands á undanförnum árum. Það sem komið hefur í veg fyrir það eru gríðarlega óhagstæð húsnæðislán og ótryggt atvinnuumhverfi. Sveiflur í íslensku efnahagslífi eru allt of miklar og okkur langar ekki að lenda í fjárhagsvandræðum vegna forsendubrests sem við áttum engan þátt í að skapa. En okkur langar að búa á Íslandi, þar sem fjölskyldan er, þar sem sonur okkar getur lifað í heilbrigðu samfélagi, andað að sér hreina loftinu og kynnst fjölskyldu sinni almennilega.
Eftir að hafa kynnst mörgum pírötum á undanförnum árum, sé ég að það eru alvöru tækifæri til að breyta stjórnsýslunni og búa til samfélagið sem Ísland getur orðið, og hefði kannski alltaf átt að vera.
Það eru svo mörg mál sem ég vil vinna í. Að allar ákvarðanir séu teknar með hagsmuni þjóðarinnar að leiðarljósi og að ákvarðanaferlið sé opnið og gagnsætt; beint frá búi þar sem bændur geta selt sínar fullunnu afurðir milliliðalaust; afnám verðtryggingar og vexti á við það sem gerist í nágrannalöndunum og margt fleira. Þrennt vil ég þó nefna sérstaklega.
– Ég vil gera allt til að auka þáttöku yngri kynslóðarinnar í lýðræðinu. Á undanförnum áratugum hefur unga fólkið tekið tiltölulega lítinn þátt í kosningum og innra starfi stjórnmálaflokkanna. Afleiðingarnar eru að lífið kemur fyrir fólk án þess að það hafi haft teljandi áhrif. Spillingin grasserar, milljörðum er stungið undan og ungt fólk er hneppt í skuldafangelsi. Af því það er bara þannig. Hefur alltaf verið þannig. Og mun alltaf verða þannig, nema þjóðin grípi inn í. Það þarf ekkert meira en að unga fólkið fari að sýna stjórnmálum áhuga og fari á kjörstað. Þá er hálfur sigurinn unninn. Þetta verður mitt aðal baráttumál, því við eigum öll að skipta máli.
– Ég vil koma í veg fyrir áframhaldandi atgervisflótta (brain drain) og létta íslendingum erlendis að snúa heim. Það er nefninlega óþarflega flókið. Ísland gæti verið mikið sterkara ef við nýttum krafta fólksins sem býr erlendis en vill koma heim. Mikið af því er vel menntað, með reynslu sem ekki er hægt að öðlast heima og hefur nýja sýn á vandamálin sem við er að etja. Með netvæðingu heimsins er þetta fólk vel inni í málunum og gæti haft góð áhrif á samfélagið.
– Ég vil jafna kjör þjóðarinnar. Það gerist að einhverju leyti með því að innheimta rentu fyrir auðlindanotkun og nýta peningana til að styrkja innviði samfélagsins. Þar á ég auðvitað við heilbrigðis- og menntakerfin sérstaklega. En það er ekki nóg. Við þurfum að losa okkur við stimplana sem festa fólk í hlutverki fórnarlambsins. Neikvæður tekjuskattur gæti komið í staðinn fyrir örorkubætur og eftirlaun. Hann virkar þannig að sett er viðmið um hver sé eðlileg lágmarksframfærsla. Sé viðkomandi með laun yfir þeirri tölu, borgar hann tekjuskatt. Sé viðkomandi með lægri tekjur, fær hann endurgreiðslu. Þar sem endurgreiðsla skatta eru ekki bætur, mun hún ekki hafa neikvæð áhrif á tekjur og sjálfsmynd viðkonandi. Fólki verður ekki lengur refsað fyrir að vinna, þótt vinnugetan sé takmörkuð.
Ástæðan fyrir framboði í Suður-kjördæmi er að við munum flytja á Selfoss í lok sumars. Ég ólst upp að hluta í Hraungerðishrepp og þar eru mínar rætur. Þangað vil ég fara, þar vil ég nýta mína krafta.
Eftir töluverð heilabrot hef ég ákveðið að bjóða mig fram í prófkjöri Pírata í suðurkjördæmi. Ástæðurnar eru nokkrar og ætla ég að reyna að útskýra þær í eins stuttu máli og mögulegt er.
Villi Ásgeirsson
Ég hef búið erlendis í tvo áratugi. Sumarið 2013 vorum við fjölskyldan í sumarfríi á Íslandi. Veðrið var gott, við fengum húsbílinn hennar mömmu lánaðan og keyrðum um suðurlandið og Borgarfjörðinn. Það var í lok þessarar ferðar að konan mín, sem er hollensk, sagði að hún hefði áhuga á að flytja til Íslands. Við ræddum þetta eftir að við vorum aftur komin út til Hollands. Hún ræddi allskonar möguleika, en ég dróg lappirnar. Talaði um spillingu, okurvexti á húsnæðislánum og veðráttu.
Samt fannst mér þetta spennandi hugmynd. Hún þróaðist og um haustið vorum við búin að ákveða að skoða möguleikana á búsetu á suðurlandi. Við vildum ekki búa í borg, heldur búa til okkar draumaheim, draumaheimili. Ég notaði netið til að finna hús, lóðir og hvað sem er. Fann nokkrar lóðir rétt utan við Selfoss. Sumarið 2014 komum við aftur heim, skoðuðum lóðirnar og féllum endanlega fyrir hugmyndinni. Þar sem við stóðum og virtum fyrir okkur mýrina og ímynduðum okkur hvernig húsið myndi taka sig út, flaug ugla fram hjá okkur og settist við vegkantinn. Þetta var allt voðalega ljóðrænt og fallegt. Ég hafði þá hannað hús í tölvunni og hafði passað mig á að stofan snéri í suður, en Heklan væri sýnileg út úm eldghúsgluggann. Eins og það var hjá afa og ömmu þegar ég var að alast upp.
Eftir að hafa búið erlendis þetta lengi, getur verið erfitt að tala um einhvern einn stað sem heimili manns. Heimurinn er heimilið. Engin lönd eru algóð og engin eru alvond. Þjóðernishyggjan hverfur við að kynnast fólki allsstaðar að úr heiminum. Við erum öll eins, inni við beinið.
Afi og kýrnar
En ef ég á enn rætur einhversstaðar, er það á suðurlandinu, rétt utan við Selfoss. Þar sem afi og amma bjuggu í þrjá áratugi, voru með kýr, kindur, hesta, hænur, svín og gæsir. Ég ólst upp að töluverðum hluta hjá þeim, með Hekluna í eldhúsglugganum og tjarnirnar sunnan- og austan við bæinn. Tjarnirnar sem við syntum í og sigldum á flekum langt fram á kvöld. Ég fór í tvo heimavistarskóla, á Laugarvatni og Skógum. Að koma í Meðallandið, þar sem afi fæddist og ólst upp, var alltaf ævintýri. Og heimurinn sem langafi og amma bjuggu til í Hveragerði var heillandi.
Þrátt fyrir að hafa verið í burtu í allan þennan tíma, á ég heima á suðurlandinu. Í hvert sinn sem ég heimsæki landshlutann, finnst mér ég vera kominn heim.
Og nú hefur stefnan verið sett á heimför. Ekki í frí, heldur til að búa.
Það verður þó að segjast að efasemdirnar um samfélagið, og þá á ég við stjórnsýsluna, eru enn til staðar. Á meðan ég greiði 2% í vexti af húsnæðisláninu hér í Hollandi, mun ég sennilega þurfa að greiða fjórfalt það á Íslandi. Það er ekkert óvíst að flutningurinn heim muni koma okkur í fjárhagsvandræði, sem eru mikið til óþarfa áhyggjur í Hollandi. Forsendubrestir og kreppur eru hlutir sem við þurfum að gera ráð fyrir. Ráðamenn sem axla ekki ábyrgð. Eins fallegt og landið er, eins sterkar og ræturnar eru, eins mikið og ég virði fólkið sem byggir landið, er stjórnsýslan og efsta lagið ekki í takti við það sem gerist í vestrænum löndum.
Það var að hluta til þess vegna sem ég mætti á fund Pírata í Árborg síðasta haust og á aðalfund flokksins í júní. Ef ég var að fara að flytja heim, vildi ég gera allt sem ég gæti til að laga samfélagið og gera stjórnsýsluna eins aðlaðandi og landið og fólkið sem í því býr. Ég hef verið virkur í vinnuferlinu undanfarna mánuði og tekið þátt í undirbúningi stofnunar Pírata í Suðurkjördæmi.
Mínar áherslur eru eftirfarandi:
Ný stjórnarskrá. Árið 2011 lagði stjórnlagaráð fram frumvarp um nýja stjórnarskrá. Hún var svo samþykkt í þjóðaratkvæðagreiðslu árið eftir. Hún tekur fyrir margt af því sem er að í samfélaginu. Hún festir náttúruauðlindir í eigu þjóðarinnar allrar og bætir vinnureglur stjórnkerfisins. Hún er grunnurinn að endurreisn lýðræðis í landinu.
Unga fólkið á Íslandi dregst aftur úr í tekjum, en kýs ekki. Það er sorglegt að sjá unga fólkið festast í skuldafeni án þess að það geti nokkuð gert. Sorglegra er að sjá áhugaleysi þessa þjóðfélagshóps um stjórnmál. Fólk hefur ekki trú á stjórnkerfinu og telur sig ekki geta haft áhrif. Það er bara eitt atkvæði í hafsjó atkvæða. En þetta er ekki alveg svona. Það munaði til dæmis sex atkvæðum að Píratar kæmu manni inn í Hafnarfirði í síðustu kosningum. Sex atkvæðum. Þar fyrir utan er ákvarðanaferli Pírata opið og allir geta tekið þátt. Unga fólkið mun lifa með ákvörðunum sem teknar eru í stjórnsýslunni, og það er sorglegt að sjá eldra fólk sem fast er í gömlum hugmyndum, skotgröfum oft á tíðum, ákveða hvar tvítugt fólk í dag verður um fertugt. Við þurfum að virkja ungt fólk, svo það taki málin í sínar hendur og hafi áhrif á eigin framtíð.
Beint frá býli er hugmynd sem ég hef mikinn áhuga á. Bændur hafa margir gaman af að skapa og búa til. Ég man að afi bjó til sitt eigið smjör og skyr, slátraði heima og framleiddi pylsur og bjúgu. Hann mátti auðvitað ekki selja þessar afurðir, en þetta var lostæti sem fjölskyldan naut. Ég hefði gaman að því að sjá bændur fullvinna vörur og selja á bændamörkuðum í kjördæminu. Hvað er betra en að skoða það sem er í boði og smakka osta framleidda í Flóanum, lúpínuborgara framleidda á Rangárvöllum, ís frá Hveragerði, kartöflusalöt úr Þykkvabæ og matarolíu framleidda í Meðallandinu? Bændur eiga að geta fengið útrás fyrir sköpunargáfuna og neytendur eiga að geta haft meira úrval. Miðstýring landbúnaðarins er barn síns tíma. Hér í Hollandi get ég farið á bændamarkaði og keypt allskonar osta sem framleiddir eru að bændunum í héraðinu. Ég vil geta gert það sama á Íslandi. Ekki allt þarf að fara í gegn um MS eða álíka apparat.
Umhverfisvæn nýting landsins og auðævanna. Því miður er það þannig að landið virðist vera einskis vert nema því sé komið í verð. Og oft sjáum ekkert verðgildi nema framkvæmdir sem hafa umhverfisspjöll í för með sér séu framin. Við höfum virkjað ár og vötn, og getum ekki hætt. Ísland framleiðir meiri raforku en nokkurt annað land í heiminum miðað við höfðatölu, en þó á að virkja meira. Suðurlandið hefur upp á svo margt annað að bjóða. Ísland er hreint land og tiltölulega ómengað og bændur geta nýtt sér það með því að nýta umhverfisvæna tækni og markaðssetja sig á þeim forsendum. Við þurfum að vernda náttúruperlur gegn átroðningi ferðamanna, ekki með því að takmarka ágang, heldur með því að stýra honum, byggja göngustíga og aðstöðu. Nýlega birtist grein eftir mig í Dagskránni þar sem ég ræddi mennta- og fræðasetur á Eyrarbakka. Suðurland hefur upp á svo margt að bjóða og það er okkar að nýta tækifærin, og gera það vel. Í kjördæminu eru nokkrar góðar hafnir og við þurfum að sjá til, með hjálp nýju stjórnarskrárinnar, að þær hafi nóg að gera. Að miðin út af höfnunum séu þeirra og að bæjarfélögin geti nýtt sín náttúruauðævi.
Samgöngumál. Það er langt síðan malarvegurinn yfir heiðina var malbikaður. Þó eru enn margir vegir sem má bæta. Í suðurkjördæmi eru tvö samgönguverkefni sem þarf að skoða sérstaklega. Lest, eða álíka samgöngutæki milli Reykjavíkur og Keflavíkur. Lestir eru dýrar og við verðum að skoða það dæmi vel og vanda okkur. Höfum við efni á verkefninu, og hentar lest íslenskum aðstæðum? Og Landeyjahöfnin. Er hún besta lausnin fyrir Vestmannaeyjar? Siglingin er töluvert styttri en sú gamla, þrír tímar í Þorlákshöfn. En Landeyjahöfn fyllist af sandi og er gríðarlega dýr í rekstri. Ég myndi vilja sjá hlutlausan vinnuhóp skoða allar mögulegar hugmyndir, svo hægt verði að tengja Eyjar við meginlandið á öruggan og ódýran hátt.
Heilbrigðismálin eru endalaust þrætuepli. Nýlega kom fram að það kosti um 6-7 milljarða að bjóða upp á gjaldfrjálst heilbrigðiskerfi á Íslandi. Þetta er ekki há upphæð í stóra samhenginu, og okkur ber að reyna að finna leið til að koma þessu í framkvæmd. Einnig er ég á því að fjórðungssjúkrahús eigi að vera öflug og geta sinnt öllum helstu bráðatilfellum. Aðeins meiriháttar aðgerðir og eftirmeðferðir megi vera ástæða til að senda fólk til Reykjavíkur. Það er galið að senda fólk í lífshættu í flugferð af því það er engin almennileg bráðamóttaka utan höfuðborgarsvæðisins.
Bótakerfið er ónýtt og þarf algera endurskoðun. Öryrkjum er refsað fyrir að vinna með bótunum. Öryrki er stimpill sem skemmir sjálfstraust og stofufangelsi sem kemur í veg fyrir að fólk komist aftur á vinnumarkaðinn. Borgaralaun myndu leysa þetta vandamál, þar sem allir fá laun án stimplanna sem núverandi bætur hafa í för með sér. Það kerfi yrði þó alger bylting og gæti verið erfitt og dýrt að koma í framkvæmd. Neikvæðir tekjuskattar gætu leyst þetta vandamál, þar sem fólk sem ekki nær samþykktum lágmarkslaunum, fengi endurgreitt úr ríkissjóði. Þetta gæti komið í staðinn fyrir allar bætur, gert það kerfi töluvert léttara og ódýrara, losað fólk við öryrkjastimpilinn og gert því kleyft að koma sér smám saman inn á vinnumarkaðinn ef það hefur getu til.
Spillingin er að ganga af íslensku samfélagi dauðu. Það eru til nægir peningar í nánast allt sem við þurfum að gera, en þeir leka úr okkar sameiginlega sjóðum í vasa fólks sem þekkir rétta fólkið. Ég fermdist í Selfosskirkju í maí 1983 og Sigurður prestur (síðar biskup í Skálholti) talaði um í predikuninni að eina leiðin til að gera eitthvað á Íslandi væri að þekkja mann sem þekkti mann. Mig minnir að hann hafi sett þetta í samhengi við 14 ára krakkana sem sátu á bekknum og yrðu að búa sig undir að lifa í þessum heimi vinagreiðanna. Ekkert hefur breyst á þeim 33 árum sem liðin eru, nema að nú sjáum við spillinguna. Hún hefur flotið upp á yfirborðið. Er ekki kominn tími til að við hreinsum til svo við getum öll haft eitthvað að segja og lifað sómasamlegu lífi í þessu landi?
Jákvæðni er lífsnauðsynleg í heilbrigðu samfélagi. Eftir 26 ár verður lýðveldið 100 ára. Hvernig samfélagi viljum við búa í á þeim tímamótum? Viljum við festast í skotgrafahernaði og karpi, viljum við að ójöfnuður aukist og að reglufargan geri fólki nær ómögulegt að skapa sér atvinnu, eða viljum við jákvætt samfélag þar sem við vinnum saman að því að gera Ísland að því draumalandi sem það getur orðið? Við finnum jákvæðnina ekki með því að stinga hausunum í svarta sandinn, heldur með því að rýna í vandamálin og finna lausnir við þeim. Við þurfum ekki að vera sammála um neitt annað en að við viljum vinna saman. Við vitum hvað gerist ef við gerum það ekki.
Ég er ekki að flytja heim til að fara í stjórnmál. Ég hef aldrei séð mig sem stjórnmálamann og mun sennilega aldrei gera. Ég er að fara í stjórnmál til að hjálpa til við að skapa samfélag sem gott er að búa í. Samfélag þar sem allir skipta máli, allir hafa tækifæri til að hafa áhrif, samfélag sem stimplar fólk ekki eftir getu eða fjárhag. Samfélag sem hvetur fólk til að vera skapandi og gera það sem það er gott í. Samfélag sem er opið og jafn hreint og fallegt og landið sem það hýsir. Samfélag sem afi hefði verið stoltur af og unga fólkið getur blómstrað í.
Píratar
Eina aflið sem getur komið þessu til leiðar eru Píratar. Þess vegna er ég að fara í stjórnmál, og þess vegna valdi ég Pírata.
Það sést kannski á þessum pistli að ég er ekki mikið fyrir að tala um sjálfan mig. Mér finnst ég ekki skipta mestu máli í samhengi framboðsins, heldur hugmyndirnar og málin sem ég stend fyrir. Ég mun þó setja inn pistil fljótlega þar sem ég tala um mig og það sem ég hef gert. Það þarf víst að fylgja. En munum að þetta snýst ekki um eitthvert okkar, heldur okkur öll.
Ég er opinn fyrir gagnrýni og hugmyndum. Hver sem er getur haft samband við mig í tölvupósti, á Facebook og við getum rætt málin á Skype. Svo hlakka ég til að hitta fólk augliti til auglitis þegar þar að kemur.
Sjáumst í haust.
Hægt er að hafa samband í tölvupósti vga[hjá]vga.is, á Facebook (https://www.facebook.com/VGAsgeirs/) eða Skype (vgasgeirs). Endilega sendið skilaboð eða póst áður en Skype er reynt, þar sem ég get verið að vinna eða fjarverandi.
Hægt er að skrá sig í Pírata hér. Það kostar ekkert.
Helgin var spes. Ég mætti á aðalfund Pírata í Rúgbrauðsgerðinni. Man ekki eftir að húsið hafi verið notað í annað en pólitíska fundi, veit ekki til að þar hafi rúgbrauð verið bakað í langan tíma, en það er önnur saga.
En allavega, ég var á aðalfundi stjórnmálaflokks. Þetta var í fyrsta skipti á ævinni sem ég tek þátt í þannig gjörningi. Ég hef engan sérstakan áhuga á að taka þátt í stjórnmálum. Ég vil helst láta aðra um það. Vandamálið við samfélagið eins og það er, er að þessir aðrir eru ekki að vinna í mína þágu. Þeir eru ekki að vinna fyrir þjóðina. Þeir eru að vinna fyrir sig og sína, svo ég hef ekkert val. Það er verið að ræna okkur um miðjan dag, og á nóttunni líka. Ég er ekki ópólitískur, ég hef skoðanir og réttlætiskennd og það er skylda mín að taka þátt í stjórnmálum núna svo ég geti hjálpað til við að laga samfélagið svo ég þurfi ekki að taka þátt í stjórnmálum seinna.
Þegar samfélagið er komið í þokkalegt lag, get ég farið að gera eitthvað skemmtilegra en að tuða um lagasetningar og reglur. En þangað til, hef ég ekkert val.
Þess vegna mætti ég á aðalfundinn.
Píratar
Það sem kom mér sennilega mest á óvart um helgina var jákvæðnin. Það voru allir í góðu skapi, andinn var léttur, allir virtust njóta þess að vera þarna. Ég fann ekki fyrir neikvæðni, togstreytu, framapoti. Stjórnmálin og samfélagið eru kannski í klessu, en það var ekki uppgjöf eða pirringur í gangi á aðalfundi Pírata. Það sem dreif vélina var skilningurinn á því að það er mikið verk að vinna, og viljinn til að vinna það verk. Samfélagið okkar er ekki náttúrulögmál. Það er kerfi sem hannað er af fólki, fyrir fólk. Ef kerfið er gallað, getur fólk lagað það. Og við ætlum að laga það. Við ætlum að gera það betra, réttlátara, skilvirkara og jákvæðara.
Við ætlum að skríða upp úr skotgröfunum og planta blómum.
Væmið, en það skiptir engu máli. Þetta var myndmál. Raunveruleikinn er að Rúgbrauðsgerðin var stútfull af drullukláru fólki sem vill breyta heiminum. Vill skapa samfélag sem við getum öll lifað í og verið stolt af. Samfélagi sem er gott fyrir alla, hvort sem það eru öryrkjar, verkamenn, skrifstofufólk, fyrirtækjaeigendur eða sjómenn. Það skiptir ekki máli hver þú ert, hvort þú ert kona eða karl (eða þar á milli), gömul eða ungur, pírati eða ekki. Fólkið sem mætti á fundinn var fullt af von, krafti og sköpunargáfu og ég treysti því fyrir framtíðinni.
Ef við náum að halda áfram að vera svona jákvæð, klár og drífandi, getur framtíðin ekki verið neitt annað en betri en fortíðin. Við sýndum og sönnuðum að allir hafa áhrif, að allir eru jafnir og að örlög okkar eru í okkar eigin höndum. Við þurfum ekki forystu, elítu eða einhverja pabbakomplexa. Við getum séð um okkur sjálf. Þjóðin getur ráðið sér sjálf. Hún þarf ekki stóra bróður eða reyndan stjórnmálamann til segja sér hvað hún má gera, hvað hún á að gera.
Grasrótin ræður stefnunni. Grasrótin eru flokksmeðlimir, grasrótin er þjóðin.
Þetta var minn fyrsti aðalfundur. Ég hef aldrei verið flokksbundinn, aldrei tekið þátt í stjórnmálum. Aldrei fundið flokk sem passaði við mig. Ég hefði ekki átt að vera þarna, því ég var erlendis. En ég keypti mér flugmiða til að geta verið á svæðinu og ég sé ekki eftir einni einustu krónu sem fór í það.
Takk fyrir mig. Hlakka til að vinna með ykkur. Þið eruð æði. Öll. Hvert einasta. Þetta er ástarjátning, ef þið voruð ekki að fatta það.
Fyrir 23 árum steig ég upp í flugvél og hvarf á braut ævintýranna. Bláeygði íslendingurinn fór til London í nám. Ég lærði hratt. Ekki bara námsefnið, heldur um lífið. Ég skildi óttann við hin óþekkta eftir einhvers staðar á leiðinni. Heimsborgin, þar sem ég þekkti engan, var allt annar heimur en tiltölulega litla borgin við íshafið, þar sem fjölskyldan og vinirnir bjuggu. Ég steig inn í annan heim allt breyttist. Fjórum árum síðar var ég fluttur til Hollands, þar sem ég bý enn.
Það kemur því ekki á óvart að sumir hafi spurt hvað þessi hálf-útlenski flóttamaður sé að tjá sig um málefni á Íslandi? Hvað kemur honum við hvar er virkjað, hver vaxtaprósenta á húsnæðislánum er, hver lágmarkslaun eru, hver er í ríkisstjórn og hver situr á Bessastöðum? Maðurinn hefur ekki búið á landinu í aldarfjórðung og honum kemur þetta ekkert við.
Það er gamall sannleikur að íslendingar í útlöndum eru alltaf á leiðinni heim. Sumir koma fyrir lokin, aðrir ekki. En allir eru þeir á leiðinni heim, með hugann heima eða með rætur á Íslandi. Landið okkar, móðurjörðin, föðurlandið, sleppir aldrei alveg takinu. Rétti tíminn til heimferðar hefur þó ekki komið enn. Mér líkaði aldrei byggingakranaæðið fyrir hrun, þótt ég hafi komið heim og gert alíslenska kvikmynd á þessum árum. Þegar ég skrifaði mína fyrstu skáldsögu, gerðist hún á Íslandi. Hrunið skapaði tækifæri til að hugsa smafélagið upp á nýtt og þó mig hafi langað að koma heim og taka þátt í því, var lífið ekki á því að leyfa mér það á þeim tímapunkti. Ég var með barn sem þjáðist af athyglisbresti, konan í góðri vinnu, ég í fastri vinnu. Tíminn var ekki kominn.
Það er samt pínulítið þannig að tíminn kemur aldrei. Tækifærin hoppa ekki í fangið á manni. Það er enginn leiðarvísir, ekkert kort.
Þegar ég skrifa þetta, á miðvikudagsmorgni, er ég að bíða eftir flugvél sem mun bera mig heim. Hún er sein, tafirnar um tvær klukkustundir. Hefur eitthvað með verkföll á Íslandi að gera. Því allt er enn ekki orðið gott þar. En hvað um það, ég bíð þolinmóður.
Píratahönd
Ég er ekki að koma til að heimsækja fjölskylduna. Afarnir og ömmurnar eru flest farin. Það er tómlegt á Íslandi. Nei, ég er að fara í flug til að geta tekið þátt í aðalfundi Pírata um helgina. Þar sé ég von um betri framtíð, tækifærið til að koma heim.
Við vorum í sumarfríi á Íslandi fyrir þremur árum. Strákurinn var að leika sér með risastóra taflmenn í Fossatúni í Borgarfirði á sólríku sumarkvöldi þegar konan sagði það. „Eigum við að flytja til Íslands?“ Ef ekki hefði verið fyrir góða tannlæknaþjónustu í Hollandi, hefði ég verið kominn með falskar og ég er viss um að ég hefði misst þær út úr mér. Svo hissa var ég. Ég hef búið í þremur löndum og gæti flutt til Buthan ef þannig bæri undir, en hún er ekki fyrir að umturna öllu. Þetta kom því á óvart.
Við fórum að skoða möguleikana. Suðurlandið, Selfoss, heimaslóðir afa og ömmu, þótt þau séu farin. Við fundum lóðir, ég hannaði hús, en eitthvað hélt í okkur. Var það verðtryggingin? Augljós spillinginn sem vall út um öll göt í samfélaginu? Það var eitthvað, svo nú, þremur árum seinna, erum við enn í Hollandi. Okkur langar, en þorum við? Okkur líður ágætlega í Hollandi, hér eru vextir lágir, verðlag stöðugt, við erum bæði í vinnu, strákurinn í góðum skóla. Það er miklu að tapa, en hver er ávinningurinn við að flytja heim?
Fjölskyldan spilar stórt hlutverk. Þótt afarnir og ömmurnar séu flest farin, eigum við aðra ættingja, vini og allskonar fólk sem okkur er kært um. Landið er fallegt, loftið er hreint, maturinn er hollur, fólkið er skemmtilegt. Ísland er land mitt og mér kemur það við, langar að koma heim. En það er ennþá verðtrygging, spilling, möppudýrahelvíti.
En það þarf ekkert að vera þannig. Ég hef fylgst með Pírötum síðan þeir hófu sín störf, hef verið meðlimur lengst af og hef tekið þátt í málefnastarfi og umræðum, eins mikið og hægt er á netinu. Píratar vilja tryggja að allar auðlindir verði alltaf í almenningseigu, að rétt verð fáist fyrir nýtingu þeirra, að heilbrigðiskerfið verði endurbyggt, að gamla fólkið geti lifað af laununum sínum, að allir hafi sömu tækifæri, að verðtrygging og vaxtaokur hverfi, að náttúruperlur verði friðaðar. Píratar eru ljós í myrkrinu. Hrunið var eins og heimatilbúinn ísjaki sem fæstir sáu, hann gerði sitt með skarkala og látum. Skipið sökk næstum því, en það náðist að halda flakinu á floti og nú siglir það aftur með reisn. Ekki af því það var lagað, heldur vegna þess að nú er holskefla í ferðamannaiðnaðinum. Við eigum ennþá eftir að laga skipið svo að siglingin verði ánægjuleg fyrir alla og svo það standi af sér storma framtíðarinnar. Píratar hafa sýn og þeim er ekki sama um landið og fólkið sem í því býr.
Ísland getur verið fyrirmyndarsamfélag ef okkur langar til að gera það þannig. Framtíðin er óskrifað blað og það er undir okkur komið hvert við viljum fara. Óttinn er versti óvinurinn, hæsti þröskuldurinn. Hendum honum út í hafsauga og sköpum samfélagið sem við eigum skilið.
Þess vegna sit ég hér og bíð eftir flugvélinni. Það er von, það er komin sýn á betri framtíð og mig langar til að taka átt í að skapa hana.
Fyrir ári síðan skrifaði ég færsluna Þrælanýlendan Ísland, þar sem ég bar saman vexti af húsnæðislánum í Hollandi og á Íslandi. Það þarf sennilega ekki að taka fram að ekkert hefur breyst, þrátt fyrir loforð yfivalda um allskonar fyrir alla. Undanförnu ári hefur verið sóað í einkavinavæðingar, rifrildi um hitt og þetta, skandala og yfirklór.
Fluff.
Nú eru kosningar á næsta leyti. Fer eftir því hvenær núverandi stjórn ákveður að tíminn sé kominn, en það er kominn kosningaskjálfti í fólk. Það er kannski þess vegna sem Bjarni Ben hefur lofað að laga húsnæðisvandann með þessum orðum:
Húsnæðismál. Áfram verður gert ráð fyrir 1,5 milljörðum króna í áætluninni vegna stofnframlaga til uppbyggingar á félagslegum leiguíbúðum.
Á sama tíma selur Íbuðalánasjóður 153 íbúðir. Ekki á frjálsum markaði. Einstaklinum er ekki boðið að kaupa þessar íbúðir sem gerðar voru upptækar eftir að allt hrundi og fólk fór á hausinn í hrönnum vegna forsendubrests. Á meðan húsnæðisskortur er alvöru vandamál, eru hundruð íbúða seldar í lokuðu ferli. Hvað verður um þær veit ég ekki, en við getum öll ímyndað okkur að nú græði einhver vel á óförum fyrrverandi íbúðaeigenda. Eignafærslan frá almenningi er í fullum gangi.
Ríkisstjórnin ætlar því að setja milljarða að sameiginlegum sjóðum okkar, skattfénu okkar, í að lappa upp á kerfi sem virkar ekki. Í stað þess að selja þessar 153 íbúðir á almennum markaði, er þeim komið í hendur fjársterkra aðila og svo megum við, skattgreiðendur, borga enn meira en komið er í einhverja plástra sem ekki eru að virka.
Ég minntist á vaxtamun á Íslandi og í Hollandi hér að ofan. Ég fletti þessu upp aftur og hér eru niðurstöðurnar. Vextir hafa hækkað á Íslandi, en lækkað í Hollandi.
Ísland:
Óverðtryggt með 7,45% föstum vöxtum í 60 mánuði
Óverðtryggt með 7,30% föstum vöxtum í 36 mánuði
Óverðtryggt með 7,25% breytilegum vöxtum
Verðtryggt með 3,85% föstum vöxtum í 60 mánuði
Verðtryggt með 3,65% breytilegum vöxtum
Holland:
Breytilegir vextir: 1,59%
Fastir vextir í 1 ár: 1,25%
Fastir vextir í 5 ár: 1,25%
Fastir vextir í 10 ár: 1,78%
Fastir vextir í 20 ár: 2,40%
Fastir vextir í 30 ár: 2,84%
Í staðinn fyrir að setja milljarða af skattfé okkar í plástra á handónýtt kerfi, gæti fjármálaráðherra hugsað dæmið upp á nýtt. Leyft okkur að kaupa íbúðirnar okkar aftur á frjálsum markaði. Það kostar ríkið ekkert. Og komið vaxtastiginu niður í eitthvað sem gæti talist eðlilegt.
Það er eins og yfirvöld hafi engan áhuga á að bæta samfélagið og gera það lífvænlegt.
Það virkar öfugsnúið að eftir því sem fleiri aflands- og spillingarmál koma upp, bæta þeir flokkar sem helst eru vafnir í þann vef við sig. Hvernig getur Sjálfstæðisflokkurinn, með tvo aflandsráðherra og fleira gott fólk innanborðs, aukið við fylgi sitt í skoðanakönnunum? Ekki er þriðjungur þjóðarinnar í samkrullinu, farandi fram hjá gjaldeyrishöftunum og felandi peninga á paradísareyjum?
Ég trúi ekki að þriðjungur þjóðarinnar sé að lýsa yfir stuðningi við spillinguna og einginhagsmunapotið. Það hlýtur að vera eitthvað annað í gangi.
Hér er mín kenning. Og hún er bara kenning og kann að vera röng.
Viðja með fána – VGA 2013
Um það bil þriðjungur þjóðarinnar er hræddur við breytingar. Þessi hluti er hræddur við að umturnun á leikreglum lýðveldisins muni skapa glundroða og kippa fótunum undan stöðugleikanum sem við erum víst að njóta. Það er svo sem ekkert við því að segja. Óttinn við breytingar er skiljanlegur. Eins og þeir segja í útlandinu, better the devil you know. Það skiptir þá engu þótt heilbrigðiskerfið sé að grotna niður, að komugjöld hækki margfalt, að menntakerfið sé að molna og menntafólk geti ekki lifað af lánunum. Þessum verðtryggðu lánum sem seint tekst að borga upp. Það skiptir ekki máli að við lifum við gjaldeyrishöft, þau okkar sem eiga enga peninga. Ekki heldur að vextir af húsnæðislánum hér séu fjórum sinnum hærri en í nágrannalöndunum. Óttinn við breytingar er svo sterkur að fólk lætur bjóða sér næstum hvað sem er. Allt fyrir stöðugleikann og óbreytta ástandið.
Lengi vel var um tvo turna að velja. Sjálfstæðisflokkinn og Pírata. Margir eru hræddir við Pírata, því þeir eru birtingarmynd breytinganna sem fólk er hrætt við. Það skiptir ekki máli þótt breytingarnar séu ný stjórnarskrá sem festir í sessi lýðræðisumbætur, eignarhald þjóðarinnar á auðlindum og betri vinnureglur fyrir Alþingi. Fólk starir á þá staðreynd að ný stjórnarskrá sé Ísland 2.0 og það telur að Ísland 1.1 væri kannski ekki eins hættulegt.
Annað vandamál Pírata er að margir misskilja þá. Flokkurinn virkar róttækari en hann er. Eitt dæmi er tillaga um að losa um öll höft á leiguakstri. Allir sem eiga bíl gætu notað hann til að keyra aðra gegn gjaldi. 600 leigubílstjórar brjáluðust og hatur á flokknum varð landlægt innan stéttarinnar. Það kom svo á daginn að tillagan var hugarfóstur eins manns, hún var ekki nógu vel unnin og rökstudd og var hafnað af flokksmeðlimum. Auðvitað hefði verið einfaldast fyrir leigubílstjóra að hafa bein áhrif á ferlið, en þeir gerðu það fæstir. Hafa sennilega talið það vera erfitt, að þetta væri mál sem þeir gætu ekki haft áhrif á. Við erum nefninlega vön því að hlutirnig gerist bara án þess að við séum spurð álits. Málið er þó að allar stefnur og tillögur að stefnum innan Pírata eru opnar og hægt er að ræða þær fram og aftur, þar til kosið er um þær.
Að lokum eru innanflokkserjur ekki að hjálpa til. Þær eru að mestu gengnar yfir, en skaðinn er skeður. Þegar áhrifafólk innan flokksins notar fjölmiðla til að rífast um merkingu orðalags, nýta þeir fjölmiðlar sem hliðhollir eru óbreyttu ástandi tækifærið og magna þessi mál. Það sem byrjar sem orðaskipti á Pírataspjallinu – sem er löngu hætt að vera vettvangur pírata – endar oft sem flennifyrirsagnir í engu samhengi við það sem sagt var.
Turnarnir tveir eru því valtir. Annan geta margir ekki hugsað sér að kjósa því hann er útataður í spillingu. Hinn eru margir hræddir við. Þess vegna hefur þriðji turninn verið að vaxa.
VG hafa sloppið við aflandsmálið. Formaðurinn er sjarmerandi. Þeim sem ekki hugnast fyrri turnarnir fara til VG. Þeir eru lausir við aflandsstimpilinn, en eru samt gamaldags stjórnmálaflokkur sem fólk skilur. Það er því skiljanlegt að margir fari þangað. Aðrir flokkar virðast vera mikið til stefnulausir og fylgislausir. Það er ekkert annað í stöðunni en þessir þrír turnar.
Hver leiðir næstu ríkisstjórn fer eftir tvennu. Muni unga fólkið mæta á kjörstað, er líklegt að Píratar verði stærri en Sjálfstæðisflokkurinn. Það yrði því rökrétt að Píratar mynduðu stjórn með VG. Mæti unga fólkið ekki, er líklegra að Sjálfstæðisflokkurinn verði sterkari og þá er spurningin hvort VG vilji fara í stjórnarsamstarf með þeim.
Það er því unga fólkið og VG sem ákveða hvernig næsta ríkisstjórn mun líta út.
Aðdragandi kosninga er eins og vorið. Loforð um betri tíð með blóm í haga. Sterkara heilbrigðiskerfi sem fólk hefur efni á, lækkandi skatta með hækkandi sól, blóm í hnappagötum eins og fíflar í túni, menn í lopapeysum kyssandi börn fyrir framan myndavélar.
Og unga fólkið. Þessi furðudýr sem hugsa öðruvísi en miðaldra stjórnmálamennirnir, þessar kynjaskepnur sem þarf að skilja svo hægt sé að hala þær inn eins og fiska á öngli. Miðaldra pólitíkusinn stúderar bráðina svo hann geti veitt hana.
Barnið við styttuna (VGA 2013)
Það er bara eitt sem gengur ekki upp í þessu dæmi. Unga fólkið er ekki önnur dýrategund sem þarf að skilja. Unga fólkið er fólk með nokkurn vegin sömu þarfir og miðaldra fólk. Það er ekkert erfitt að skilja unga fólkið, nema maður hafi misst tengslin við eigin fortíð og sé búinn að gleyma hvernig var að byrja sjálfstætt líf, eða ef maður hefur aldrei verið þar og aldrei þurft að hafa fyrir neinu.
En allavega…
Krakkar, þið eruð klisja. Eða allavega hluti af stærri klisju.
Fyrir kosningar er talað um ykkur. Talað um að hlusta á ykkur, því þið eruð víst svo frábrugðin okkur gamla fólkinu að við getum ekki sett okkur í ykkar spor. Ykkur er lofað hinu og þessu. Betra LÍNi, fleiri leikskólum, betri framtíð með blóm í haga, betra heilbrigðiskerfi… og allt það. Þið þekkið þetta. Miðaldra mennirnir ætla að gefa ykkur dót til að leika með. Þeir ráða þessu. Þið munið bara að kjósa þá. Eða kjósa ekki, því eldra fólkið sér um þetta með því að kjósa sama gamla aftur og aftur.
Önnur klisja er að þið virðist gleypa við þessu. Virðist allavega ekkert vera að pæla neitt sérstaklega í því. Klisjan er að ungt fólk taki ekki þátt í stjórnmálum. Mörg ykkar láta hlutina bara gerast, annað hvort vegna áhugaleysis eða uppgjafar.
Uppgjöfin er skiljanleg. Hér varð hrun. Mamma og pabbi misstu kannski húsið, frændi framdi sjálfsmorð, afi dó eftir að hafa legið á ganginum á spítalanum vegna peningaskorts og myglusvepps og amma er orðinn farandelliheimilismatur því það er alltaf verið að flytja hana. Hún er ennþá sár yfir að hafa ekki fengið að búa með afa síðustu árin, því hann var veikur en hún ekki. Eina manneskjan sem virðist lifa þokkalegu lífi er frænka sem flutti til útlanda. Hún segir allavega að hún hafi það ágætt. Það er örugglega þannig, því allt er betra en þetta sker miðaldra (og þaðan af eldri) karla. Kannski maður flytji bara út.
Áhugaleysið er samt eiginlega stærra vandamál. Stjórnmál eru leiðinleg, miðaldra karlarnir eru leiðinlegir og þetta virðist ekki vera neitt nema tuð og rifrildi fólks sem á nóg af peningum. Alvörugefnir talandi hausar í sjónvarpinu þykjast vita allt og kunna allt. Boring. Stjórnmál eru samt ekki alveg þannig. Stjórnmál snúast um að hafa áhrif á samfélagið, stýra því í átt til framtíðar. Fólkið sem tekur þátt í stjórnmálum og kýs í kosningum hefur áhrif á framtíðina. Fólk sem nennir ekki að spá í þetta hefur engin áhrif.
Stjórnmál snúast ekki bara um leiðinleg mál eins og fjárlög sem enginn skilur hvort eð er. Þau snúast um stefnu samfélagsins. Stjórnmál nútímans hafa áhrif á framtíðina. Og þá er spurningin. Hver á að ákveða hvernig framtíðin lítur út? Miðaldra karlar, karlar sem ættu að vera að skríða á eftirlaun eða fólkið sem þarf að lifa í framtíðinni sem er sköpuð í dag?
Munum að það vantaði sex atkvæði á að Píratar kæmu inn manni í Hafnarfirði um árið. Sex atkvæði. Ég er ekkert að tala um Pírata, en þetta sýnir að örfá atkvæði geta haft áhrif.
Við getum haldið áfram á sömu braut. Haldið áfram að pæla ekkert í miðaldra körlunum sem lofa „unga fólkinu“ einhvers. Við getum haldið áfram að styðja (beint með atkvæðum eða óbeint með því að kjósa ekki) við gamla bitlingasamfélagið þar sem okkur er lofað hinu og þessu en það svo tekið af okkur strax eftir kosningar þegar stjórnarsamstarf er í húfi. Við getum leyft þeim að hola heilbrigðis- og menntakerfin að innan og lækka framfærsluviðmið LÍN eftir hentugleika.
Við getum líka tekið völdin sjálf. Unnið í hugmyndum um beint lýðræði, fundið lausnir á framfærslukosnaði í námi, reynt að koma vaxtaprósentunni á húsnæðislánum niður í það sem þekkist í löndunum í kring um okkur (þau eru nú 4x hærri á Íslandi en í ESB).
Unga fólkið þarf að vakna. Taka þátt í að skapa eigin framtíð, koma með hugmyndir, kjósa flokka sem virkilega virðast ætla að breyta einhverju. Taka þátt.
Það er nefninlega þannig að breytingar eru ekki endilega slæmar. Við þurfum ekki að vera hrædd. Eftir langan vinnudag er gott að breyta til og fara heim. Eftir 72 ár af því sama, er kannski kominn tími til að breyta til og gera íslenskt samfélag réttlátara og jákvæðara.
Unga fólkið getur breytt samfélaginu. Miðaldra karlarnir eru fastir í gamla farinu. Þeir eru ekki að fara að breyta neinu.
Krakkar, takið til hendinni. Takið þátt, kjósið. Skiptir ekki máli hvað, á meðan þið kjósið.
Ekki gera ekki neitt. Ekki vera áhugalaus um framtíðina. Hún er ykkar, ekki þeirra. Takið það sem ykkur ber. Hafið áhrif. Takið þátt.
Í dag er þrettándi júlí og mér líður betur. Er farinn að sætta mig við ákvörðunina um að bjóða mig fram. Mér fannst ég vera að skíta mig út, að stíga ofan í drullupoll þegar ég bauð mig fram í stjórnmálastarf, en það þarf svo sem ekkert að vera þannig.
