Ég er tiltölulega hlutlaus þegar kemur að ESB. Bý þar og hef það ágætt. Ekkert rosalega ríkur eða þannig, en skrölti. Stundum duga launin, stundum ekki. Er á rétt meðallaunum og borga hátt í 50% skatt. En…
Evrópa er með ónýtan gjaldeyri sem riðar til falls. Evran hefur haldið sér sæmilega undanfarið, en hún er undir gífurlegum þrýstingi.
Bankarnir hér í Hollandi eru svo sterkir að þeir þurftu beilát. Ég borgaði 1700 evrur af skattpeningunum til ABN Amro og enn meira til ING. Ég hef sennilega borgað meira, því þetta er meðaltal sem ég reiknaði út einhverntíma. Tók þar með hvert mannsbarn, líka börn og gamalmenni. Fyrrverandi fjármálaráðherra er bankastjóri ABN Amro. Sér einhver tengslin?
Ríkisfyrirtæki hér hafa verið seld með þeim afleiðingum að þjónusta versnar og verð hækkar. Þess má geta að ESB hefur þvingað Grikkland til að selja ríkiseigur eins og hafnir og aðrar nauðsynjar. Yrði þetta öðruvísi á Íslandi? Fengjum við „góðan díl“ í fiskimálinu? Ég stórefast um það.
Þegar þær þjóðir sem fengu tækifæri til að tjá sig höfnuðu evrópsku stjórnarskráni, var nafninu breytt í Lissabonsáttmála og þar með þurfti ekki að ræða það meir. ESB er gott í að komast undan atkvæðagreiðslum og kjósa þar til rétt niðurstaða fæst og svo ekki meir.
Það er fínt að búa í ESB, en ekki halda að hlutirnir hér séu eitthvað betri eða bjartari en heima. Það er allt í lagi að skoða inngöngu, en ekki búa til skýjaborgir sem gufa svo upp í kastljósi raunveruleikans.
1. Sleggjan og Hvellurinn, 21.1.2012 kl. 16:19
Er íslenska krónan eitthvað skárri. Hér eru gjaldeyrishöft. Þú færð allavega launin þín í gjaldmiðil sem virkar allstaðar í heiminum.
Ég fæ laun í matadorpeningum sem virka bara á Íslandi og enginn erlendis vill snerta við íslenskri krónu.
2. Villi Asgeirsson, 21.1.2012 kl. 16:29
Gjaldeyrishöftin eru slæm, en er eitthvað hámark á því hvað þú getur notað kortið mikið erlendis? Ég tek yfirleitt ekki seðla með mér til útlanda.
3. Ásthildur Cesil Þórðardóttir, 21.1.2012 kl. 16:39
Góð færsla hjá þér Villi, málið er að það er ljóst að við munum ekki fá neinar varanlegar undanþágur hjá ESB hvorki um fiskveiðar né neitt annað. Og svo eru þetta ekki aðildarviðræður heldur aðlögunarviðræður, sem breytir málinu dálítið.
4. Garðar Valur Hallfreðsson, 21.1.2012 kl. 16:46
Rétt hjá þér Villi, fólk ætti að varast skýjaborgir af þessu tagi. Það er allt í lagi að skoða hluti af yfirvegun og á gagnrýnin máta, en um leið og gifuryrði birtast missir umræðan marks.
5.Gunnlaugur I 21.1.2012 kl. 17:34
Ég get nú alls ekki séð hvað þessi gjaldeyrishöft hefta venjulega íslendinga.
Fólk getur tekið með sér allt að 500 þúsund krónur og skipt yfir í gjaldeyri til útlanda hverju sinni sem þeir fara, auk þess að geta tekið út 250 til 300 EVRUR útá hvert debit eða Kredit kort sem fjölskyldan er með. Margir eru með 4 til 6 kort.
Öll íslensk fyrirtæki geta fengið gjaldeyri fyrir öllum sínum innflutningi eins og þau þurfa.
Fullt af alþjóðlegum fyrirtækjum á Íslandi er í erlendri eigu svo sem öll stóriðju fyrirtækin, sem mörg hver eru að stækka við sig og önnur sækja hart á um að fá að koma til landsins.
Ég þekki sjómann býr á Spáni eins og ég og sem vinnur á Íslandi fyrir miklu betri launum en hann gæti nokkurn tímann haft hér.
Hann kemur öllum sínum íslensku krónum auðveldlega hingað til Spánar og notar þær sem EVRUR hér.
Ég veit ekki betur en erlend fjárfesting flýji nú EVRU svæðið í umvörpum.
6. Sleggjan og Hvellurinn, 21.1.2012 kl. 18:38
http://www.pressan.is/mpressanis/Lesa/ccp-ihugar-ad-flytja-ur-landi-vegna-kronunnar–esb-eina-leidin
7. Villi Asgeirsson, 21.1.2012 kl. 18:47
Þessi frétt er að verða þriggja ára gömul. Hvernig fór með CCP?
8. Sleggjan og Hvellurinn, 21.1.2012 kl. 19:13
Þeir eru að bíða eftir ESB samninginn.
Ef hann verður felldur þá munu þeir fara úr landi.
9. Villi Asgeirsson, 21.1.2012 kl. 19:33
Þeir hafa þá lifað eftirhrunsárin af. Gott mál.
Ég er alveg sammála að gjalderyrishöftin þurfa að fara um leið og það er hægt. Ég efast samt um að ESB aðild muni skipta miklu máli fyrir svona fyrirtæki. Það sem þarf er umhverfi þar sem vel rekin fyrirtæki fá að vera í fripi og áherslan er ekki bara á stóriðju.
10. Sleggjan og Hvellurinn, 21.1.2012 kl. 20:27
Það lítur út fyrir að vel rekin fyrirtæki sem eru ekki að nýta auðlindir landsins (orka fiskur) eru að flýja land.
Get nefnt Marel og Össur líka
http://www.forsaetisraduneyti.is/media/Evropumal/Marel.pdf
http://www.forsaetisraduneyti.is/media/Evropumal/Ossur.pdf
11. Guðmundur Ásgeirsson, 21.1.2012 kl. 21:16
@Sleggjan og Hvellurinn
Þú færð allavega launin þín í gjaldmiðil sem virkar allstaðar í heiminum.
Þegar maður býr á Íslandi og borgar alla sína reikninga í krónum, hvaða máli skiptir það þá hvort sá gjaldmiðill virkar í kringumstæðum þar sem þú þarft ekki að nota hann. Ef þú ætlar að ferðast til Evrópu þá kaupirðu þér einfaldlega gjaldeyri, það þurfa Evrópubúar líka að gera þegar þeir fara til Norður-Ameríku eða Japans svo dæmi séu tekin.
Svo má deila um það hvort Evran virkar yfir höfuð í Evrópu, hvað þá víðar…
Ég fæ laun í matadorpeningum sem virka bara á Íslandi
Þetta er ekkert öðruvísi hjá íbúum langflestra annara landa heims. Það eru 193 ríki aðilar að Sameinuðu Þjóðunum, og auk þess eru nokkur óviðurkennd ríki eða heimastjórnarsvæði með sína eigin gjaldmiðla. Þannig eru í umferð 182 gjaldmiðlar í heiminum sem eru gefnir út sem lögeyrir. Einföld deiling gefur að meðalútbreiðsla lögeyrisgjaldmiðla samsvarar því að hver og einn sé notaður í 192/182 = 1,055 löndum.
Það segir ekkert um nytsemi gjaldmiðils, hvort eða hvernig hann virkar annarsstaðar en þar sem hann er ætlaður til notkunar. Disneydollarar svínvirka til dæmis í Disneylandi, en í Pakistan hvarflar ekki að nokkrum manni að taka við þeim sem greiðslu.
og enginn erlendis vill snerta við íslenskri krónu.
Það er ekki rétt, SÍ hefur gjaldmiðlaskiptasamninga við erlenda seðlabanka, meðal annars í fjölmennasta ríki heims. Enn fremur skilst mér að kaupmenn í Færeyjum taki gjarnan við íslenskum krónum sem greiðslu sé þess óskað. Ef þú ert að meina þetta í samhengi við evrusvæðið, þá er viðhorfið reyndar gagnkvæmt. Fáir hér vilja koma nálægt evrunni.
Voðaleg einangrunarhyggja er það að láta eins og Evrópa sé allur heimurinn.
12. Villi Asgeirsson, 22.1.2012 kl. 07:58
Góðir punktar, Guðmundur. Verður gaman að sjá svörin.
13. Garðar Valur Hallfreðsson, 22.1.2012 kl. 08:15
Takk fyrir góð svöru Guðmundur, hefði ekki geta orðað þetta betur 🙂
14. Sleggjan og Hvellurinn, 22.1.2012 kl. 11:28
„Svo má deila um það hvort Evran virkar yfir höfuð í Evrópu“ ??? Já þú segir nokkuð.
Hér er gjaldeyrishöft og okkur er skammtaður gjaldeyri. Þó að Disneypeningar svínvirka í Disneyland… þá er það ekki hrós á þann gjaldmiðil.
Ímyndaðu þér að vera fastur í Disneylandi og þú gætir einungis fengið að skipta hluta af þínum Disneypeningum og þyrftir að sanna fyrir yfirvöldum að þú værir að yfirgefa Disneyland. Þér væri skammtaður alvöru gjaldmiðli til að skreppa laus í smá tíma. Svo kemurur aftur og þá verðuru að skipta strax öllum alvöru peningum í Disney peninga. Og ef þú gerir það ekki og felur alvöru galdeyti heima hjá þér þá átti hættu á að fara í fangels!!!! Þannig er Ísland í dag.
Þó að þér finnst það bara gott mál að vera í höftum þá er það þitt mál.
En hvað okkur finnst um þetta mál á ekki að skipta öllu máli. Alvöru fyrirtæki sem eru að skapa milljarða í gjaldeyri (marel, ccp og marel) eru að gefast uppá þessu ástandi og eru að hugleiða að flyta úr landi. Með öll störfin.
Það skiptir mestu máli. Burtséð hvað við segjum.
15. Ásthildur Cesil Þórðardóttir, 22.1.2012 kl. 13:35
Maður mér tengdur vinnur myrkranna á milli í Austurríki hann á fyrir fjölskyldu að sjá konu og þrem börnum, hann vinnur líka oft á helgum, en endar rétt ná saman. Þó fær hann greitt í evrum. Málið er að þó matvara sé ef til vill ódýrari sum ekki öll, þá er kyndingarkostnaður upp úr öllu valdi hvort sem um er að ræða rafmagn, gas eða olíu, þess vegna kynda allir upp húsin sín með viði á veturna, og dugir oft ekki til. Fólk kemst ekki í bað nema kynda upp í kjallaranum í ofni sem hitar upp vatnið, ef það er ekki gert er vatnið kallt. Við þekkjum nefnilega ekki alveg allt. ESB sinnar telja alltaf upp það góða við ESB en huga ekkert að því sem betur má fara.
16. Villi Asgeirsson, 22.1.2012 kl. 13:47
Eins og ég sagði eru gjaldeyrishöftin pirringur sem verður að taka af eins fljótt g hægt er. Sama með verðtrygginguna. En eins og Ásthildur bendir á, er ESB engin paradís. Það eru kostir við að búa hérna í Evrópu, og gallar. Alveg eins og á Íslandi.
Á meðan ég vinn undir 40 tíma á viku, borga ég rúmlega 40% skatt. Fari ég yfir 40 tímana, er mér refsað með ca 50% skatti. Skiptir engu þó ég sé á rétt meðallaunum. Þar fyrir utan borga ég heilsutryggingu, 200 evrur á mánuði. Annars get ég étið það sem úti frýs ef ég veikist. Ég borga 40 evrur á mánuði í bifreiðagjöld fyrir litlu hatchback Almeruna mína. Hiti og rafmagn er á verði sem fengi íslending til að frussa útúr sér kaffinu.
ESB er allt í lagi, en það er ekkert betra að búa hér. Bara öðruvísi.
17. Ásthildur Cesil Þórðardóttir, 22.1.2012 kl. 13:55
Það er einmitt rétt hjá þér Villi, það er ekkert betra bara öðruvísi.
18. Sleggjan og Hvellurinn, 22.1.2012 kl. 13:58
Það sem Ásthildur er að tala um tengist frekar legu landsins en ekki ESB. Hér á Íslandi er næg orka frá heitu vatni og endurnýjanlegum auðlindum. En Austurríki er ekki jafn heppið. Þó að Austurríki segji sig úr ESB þá þurfa þau samt að kinda húsin sín með viði og veturnar og kinda vatnið í kjallaranum áður en farið sé í bað.
Burt séð frá ESB aðild.
hvells
19. Villi Asgeirsson, 22.1.2012 kl. 14:01
Rétt, Hvells, en það breytir því ekki að það er ekkert betra eða verra að búa í ESB. Bara öðruvísi.
Gjaldeyrishöftin, verðtrygginguna og spillinguna út, og við þurfum ekkert ESB.
20. Jóhann Elíasson, 22.1.2012 kl. 14:24
Góður og málefnalegur pistill og sama má segja um flestar athugasemdirnar en þó er dapurlegt að sjá hvernig sá sem skrifar í nafni Sleggjunnar og Hvellsins kýs að stinga höfðinu í sandinn og horfir algjörlega framhjá staðreyndunum en þannig er málflutningur flestra INNLIMUNARSINNA.
21. Sleggjan og Hvellurinn, 22.1.2012 kl. 15:30
ég veit að ESB getur hjálpað Íslandi með verðtrygginguna og gjaldeyrishöftin. M.a gegnum ERM2 prógrammið.
En spillining er okkar mál og við þurfum að útrýma henni.
hvells
22. Villi Asgeirsson, 22.1.2012 kl. 15:41
Þessi þrjú mál getum við leyst sjálf er vilji er fyrir hendi.
23. Guðmundur Ásgeirsson, 22.1.2012 kl. 15:44
M.a gegnum ERM2 prógrammið.
Viltu semsagt gera verðtryggðu lánin okkar, gengistryggð í ofanálag?
Ég er ekki sannfærður um skynsemina í því…
24. Sleggjan og Hvellurinn, 22.1.2012 kl. 15:59
Nei ég vill færa þessi verðtryggðu lán yfir í evru. Óverðtryggð á lægri vöxtum og enginn hætta á gengisfalli einsog með krónuna.
Heimilin þola þetta ekki lengur.
hvells
25. Ásthildur Cesil Þórðardóttir, 22.1.2012 kl. 16:05
Heimilin þola ekki þessa ríkisstjórn lengur það er málið.
26. Villi Asgeirsson, 22.1.2012 kl. 16:31
Hvells, það hefur ekkert upp á sig að færa lánin yfir í evru, nema hún verði tekin upp sem gjaldmiðill. Það mun taka mörg ár og gerast löngu etir að við erum gengin í ESB. Það í sjálfu sér er fjárhættuspil, því evran er fallvölt eins og er.
Ásthildur, hvaða kosti höfum við aðra en þessa stjórn? Flokinn sem kom okkur í þessa stöðu? Ótímabærar kosningar og stórsigur Sjálfstæðisflokksins, því hann einn er búinn undir kosningabaráttu?
27. Ásthildur Cesil Þórðardóttir, 22.1.2012 kl. 16:35
Villi ég vil núna utanþingsstjórn sérfræðinga, ekki pólitíkusa. Að vísu þarf hún að bera sín mál undir alþingi, en ég hef trú á því að eftir öll stóru orðin, þá muni slík ríkisstjórn geta komi fram þeim málum sem brýnast liggja á þjóðinni, þ.e. fyrst og fremst aðstoð við heimilin. Jafnvel þjóðnýtingu bankanna, til að losa þá undan erlendu yfirráði, og í kjölfarið afnám gjaldreyrishafta. Íslenska krónan getur nefnilega alveg staðið sjálfstæð ef hagstjórnin er í lagi og yfirvöld hlusta á þá aðila sem benda á tækifærin sem liggja svo víða m.a. í sjávarútvegi sem má með einu pennastriki auka um marga milljarða og styrkja byggðir landsins.
28. Guðmundur Ásgeirsson, 22.1.2012 kl. 16:42
Nei ég vill færa þessi verðtryggðu lán yfir í evru.
Ég veit um marga sem voru með svoleiðis lán (eða héldu það allavega), t.d. á bílum, og reyndar var það oft evra í bland við aðra stóra gjaldmiðla t.d. dollar og svissneskan franka sem er klettstöðugur. Ég held að enginn þeirra vilji endurtaka þann leik.
Vandamálið liggur í því að fá lánin ekki greidd skv. sama verðmæli og útgjöldin. Þegar þannig er í pottinn búið skiptir engu máli hvað verðmælirinn heitir.
Verðtryggða krónan er einn stöðugasti verðmælir sem er lögbundinn nokkursstaðar í heiminum, hún hefur haldið kaupmætti sínum fullkomlega og hækkað um helming frá 2007 miðað við nafnkrónuna. Ef stöðugleiki kaupmáttar er markmið þá ættum við ekki að taka upp evru sem lögeyri heldur verðtryggðan gjaldmiðil. Hann mætti heita hvað sem er, nema evra auðvitað því Seðlabanki Evrópu á það vörumerki.
29. Guðmundur Ásgeirsson, 22.1.2012 kl. 16:43
Leiðrétting: fá launin ekki greidd skv. sama verðmæli og útgjöldin
30. Sleggjan og Hvellurinn, 22.1.2012 kl. 18:44
Ásthildur.
Viltu ekki líka þjóðnýta IKEA?
Losna við erlend yfirráð.
31. Sleggjan og Hvellurinn, 22.1.2012 kl. 18:48
Það er greinilega misskilningur í gangi.
Ég veit ekki taka EVRU-lán með tekjur í ISK
Ég vill ganga í ESB og í framhaldi taka upp EVRU og þá er hægt að taka EVRUlán á lágum vöxtum. Óverðtryggt einsog íbúar í ESB fá að gera.
Það er mér að öllu óskiljanlegt að Guðmundur sem er að berjast fyrir Hagsmunasamtök heimilana er á móti ESB. En hann er kannski að sjá eitthvað sem ég sé ekki.
32. Villi Asgeirsson, 22.1.2012 kl. 19:04
Hvað tekur þetta evruferli langan tíma?
Innganga, þrjú ár? Það er 2015.
Evra, ca fimm ár í viðbót. 2020.
Verðtrygging húsnæðislána er vandamál núna. Ef við bíðum út áratuginn eftir einhverju ESB dæmi, verða allir farnir á hausinn. Jafnvel þótt verðtryggingin hyrfi 2015, yrðu flestir farnir á hausinn.
Við verðum að leysa þetta vandamál sjálft, því ESB dæmið tekur of langan tíma.
33. Sleggjan og Hvellurinn, 22.1.2012 kl. 19:51
Inngangan gæti gerst á næsta ári og fljótlega farið í ERM2 prógrammið.
Þá stiður Seðlabanki Evrópu við krónuna með sínu fjármagni og kemur á stöðugleika í gengið. Með þessum stuðning losnum við höftin og getum lagt niður verðtrygginguna.
Við getum tekið upp Evruna fljótlega eftir það og fáum að njóta lægri vexti og enga verðtryggingu einsog nágrannaþjóðir okkar.
34. Villi Asgeirsson, 22.1.2012 kl. 20:15
Ef inngöngu yrði troðið á þjóðina strax á næsta ári, þyrfti ferlið að fara af stað strax. Þjóðin myndi brjálast, stjórnin myndi falla, kosið yrði upp á nýtt, Sjallarnir komast í stjórn og málið dautt.
Reynum að halda okkur á jörðinn.
35. Ásthildur Cesil Þórðardóttir, 22.1.2012 kl. 20:16
Sleggja og hvellur af hverju ætti ég að vilja þjóðnýta Ikea? Veit ekki betur en það fyrirtæki standi sig vel í að veita ódýrar vörur okkur til hagsbóta. Það er bara ekkert sambærilegt við bankana sem mala allt undir sér að óskum erlendra kröfuhafa. Sem einungis hugsa um eigin gróða.
36. Sleggjan og Hvellurinn, 22.1.2012 kl. 21:13
Þú talar einsog erlend yfirráð eru slæm ekki satt?
„Jafnvel þjóðnýtingu bankanna, til að losa þá undan erlendu yfirráði“
Landsbankinn er í eigu ríkisins. Ekki er hann eitthvað betri en „erlendu“ bankarnir.
37. Sleggjan og Hvellurinn, 22.1.2012 kl. 21:14
Og ég veit ekki betur en að eigendur IKEA séu að hugsa um sinn eigin gróða.
38. Ásthildur Cesil Þórðardóttir, 22.1.2012 kl. 21:59
Arionbanki og Íslandsbanki eru undir yfirráðum erlendra kröfuhafa, sem hafa með leyfi ríkisstjórnarinnar fengið skotleyfi á almenning í landinu, og það fjármagn fer beint úr landi. Að vísu á eftir að koma í ljós hvað Landsbankinn vill koma til móts við landamenn, og það ætti að vera hæg heimatökin hjá ríkisstjórninni að stýra því ásamt kröfum íbúðalánasjóðs, það er hluti af Skjaldborginni sem þau mærðu svo mikið í kosningabaráttunni. En eigendur Íkea hugsa auðvitað um eigin gróða, það gera öll fyrir tæki, en það er samt sem áður þeim til tekna að þau eru með viðráðanlegt verð á vöru sinni, þannig að fólk á þess kost að kaupa hluti miklu ódýrari með því að setja þá saman sjálf.
Við fáum ekkert út úr ESB meira en við getum gert sjálf með betri hagstjórn. Þið einfaldlega eruð búin að gefast upp á Íslandi og ef þið eruð svona óánægð, þá er miklu betra fyrir ykkur einfaldlega að flytja ykkur um set til Evrópusambandsríkis og setjast það að. Við hin munum aldrei samþykkja að fara þar inn, svo það er bara eins gott fyrir ykkur að hugsa til hreyfings.
39. Sleggjan og Hvellurinn, 22.1.2012 kl. 22:27
Það er yfirleitt eldra fólkið sem vill ekki þarna inn og vill taka framtíðarákvarðanir fyrir okkur unga fólkið.
En við látum ykkur ekki stjórna okkur lengur. Við munum kjósa JÁ við ESB og upplifa betri framtíð þegar þið eruð ekki lengur í þessum heimi.
40. Ásthildur Cesil Þórðardóttir, 22.1.2012 kl. 23:01
Hahahaha já heldurðu það, börnin mín hafa tekið þá ákvörðun að ESB sé ekki fyrir Ísland, þó búa sum þeirra í ESB löndum, og bíða tækifæris að koma heim. Hin eru í Noregi og sjá hvað þetta ESBdæmi er mikið rugl, þó þú og hinir tréhestarnir sjái ekkert nema með rörsýn, þó reynt sé að benda ykkur á annað.
41. Sleggjan og Hvellurinn, 23.1.2012 kl. 00:15
Það kemur skýrt fram í skoðanakönnunum að eftir því sem eldra fólkið er því líklegra er það á móti ESB.
42. Ásthildur Cesil Þórðardóttir, 23.1.2012 kl. 00:26
Það er augljóst því eldra sem fólk er því meiri yfirsýn og reynsla er til staðar og víðsýni. Þetta veit ég mjög vel því ég hef reynsluna.
43. Stefán, 23.1.2012 kl. 09:41
Aðeins um gjaldeyrishöftin.
Gunnlaugur I, getur þú upplýst okkur hvernig vinur þinn, sjómaðurinn, millifærir launin sín á einfaldann hátt til Spánar? Hingað til hefur ekki verið leyfilegt að millifæra tekjur til útlanda ef starfað er á Íslandi. En Gunnlaugur, endilega láttu okkur vita hvernig hann fer að því.
Útflutningsfyrirtæki fær um 160 krónur fyrir hverja evru. Auðmaður getur, í gegnum Seðlabankann fengið 215-240 krónur fyrir hverja evru.
Þeir sem styðja gjaldeyrishöftin eru á sama tíma að styðja það að auðmenn verði enn þá ríkari og þeir fátækari enn fátækari.
Þeir sem vilja réttlæti geta ekki einnig stutt þessi gjaldeyrishöft.
44. Guðmundur Ásgeirsson, 25.1.2012 kl. 07:01
Það er mér að öllu óskiljanlegt að Guðmundur sem er að berjast fyrir Hagsmunasamtök heimilana er á móti ESB. En hann er kannski að sjá eitthvað sem ég sé ekki.
Þarna hitti Sleggjan naglann á höfuðið.
Ég sé nefninlega land þar sem stjórnvöld gerðu samning árið 1992 kenndan við evrópskt efnahagssvæði og lofuðu þar með að fara eftir ýmsum reglum, sem ætlað er að tryggja rétt neytenda. Meðal annars að ekki sé hægt að hækka lánsfjárhæð eftir að lán er tekið, án nokkurra takmarkana. Ef farið væri eftir þessum einföldu reglum þá stæðu íslenskir neytendur ekki frammi fyrir þeim skuldavanda sem þeir glíma nú við.
Staðreyndir málsins eru nefninlega þessar:
Elsta dómafordæmi í Evrópu um neytendavernd er frá Íslandi árið 1931
Í tvo áratugi hafa íslensk neytendaverndarlög verið ein þau víðtækustu í Evrópu
Verðtrygging húsnæðislána er bönnuð samkvæmt þessum lögum
Hún er það hinsvegar ekki í ýmsum löndum ESB!
Þessi lög myndu lítið breytast og ekki eflast neitt við inngöngu í ESB
Vandamálið er ekki lögin, heldur að þeim er ekki framfylgt af stjórnvöldum
Kvörtun frá HH vegna þessara brota er til meðferðar hjá ESA
Að brjóta EES-samninginn á neytendum er nefninlega orðið að sérstöku áhugamáli hjá íslenskum stjórnvöldum. Síðasta áhlaupið var þegar átti að gera okkur öll meðsek um samkeppnislagabrot með því að veita einkareknum banka ókeypis tryggingu á kostnað skattgreiðenda sem hann átti engan rétt á. Nýjasta útspilið er svo að segja að ef við samþykkjum að fara í ESB þá fáum við alla þessa frábæru neytendavernd sem þar sé að finna, og þá muni öll vandamál af þessu tagi leysast. Trúir þú því að í þetta sinn muni íslenskir stjórnmálamenn skyndilega byrja að virða reglur og standa við gefin loforð?
„Fool me once, shame on you. Fool me twice… ehhh….“ – George W. Bush
Sem betur fer virðist meirihluti Íslendinga betur gefinn en döbbja. Þetta er einfaldlega spurning um hvað maður þarf mörg skipti til að læra af reynslunni. Þeir snjöllustu kunna að læra af reynslu annara og þurfa þess vegna ekki að reka sig á sjálfir til að læra eitthvað.
Athugasemdir af Moggablogginu
Eggert Guðmundsson 2.2.2012 kl. 12:00
Er ekki ESA nýbúið að úrskurða að breytilegir vextir á neitandalánum eru í ólöglegir skv. löggjöf Evrópusambandsins og þar með EES.
Það þarf ekkert frumvarp til Alþingis. Alþingi er búið að samþykkja þessi lög.
Villi Asgeirsson 2.2.2012 kl. 12:01
Breytilegir vextir á húsnæðislánum eru mjög algengir hér í Hollandi, svo ég efast um það.
Villi Asgeirsson 2.2.2012 kl. 12:02
En verðtryggingin snýst ekki um vextina.
Villi Asgeirsson 2.2.2012 kl. 12:06
ESA hefur sennilega sagt að bannað væri að hækka höfuðstólinn, sem er svo augljóstmál að það ætti ekki að þurfa dómsmál til að skilja það. Þú tekur vissa upphæð að láni. Hvernig getu hún breyst, nema þú aukir við lánið eða borgir af því?
Sleggjan og Hvellurinn 2.2.2012 kl. 12:29
Vextir á krónuláni verður alltaf háir.
Krónan er hávaxtamynt. Skiptir ekki máli hvort að það sér verðtrygging á henni eða ekki.
Óskráður 2.2.2012 kl. 12:32
Þetta er meira en móðgun, þetta er kúgun. “ Ef þið gangist ekki inn á ESB dilluna þá verður ekkert gert í verðtrygginarvítisvélinni“ Er það sem hún er í raun að hóta.
Jóhanna talar vitnanlega tungum tveim ekki síður en Steingrímur J. Þetta sagði hún t.d. einu sinni;
„Stöðugleiki, lítil verðbólga og lengst af jákvæður viðskiptajöfnuður hefur ríkt hérlendis á síðustu misserum. Jafnframt sýna mörg fyrirtæki mikinn hagnað og greiða niður skuldir sínar. Þessi umskipti í efnahags- og atvinnulífi má að langmestu leyti þakka launafólki, en afleiðing þess hefur bitnað á launafólki, með auknum skuldum þeirra og litlum launahækkunum. Allt þetta ætti nú að skapa forsendur til að afnema verðtryggingu á fjárskuldbindingum heimilanna. “
http://www.althingi.is/johanna/greinar/safn/000017.shtml
Hafi þetta átt við 1996 þá á það ekki síður við nú! En hvað hefur þá breytst?
Jú, Jóhanna!
Eða hvað?
Meinti hún kanski aldrei neitt. Fáum við ekkert nema lýðskurmara og ómerkinga inn á þing?
Eggert Guðmundsson 2.2.2012 kl. 14:39
Verðbætur eru ekkert annað en vextir. Það hefur verið ca. 2 % verðbólga í Danmörku í mörg ár, en þessi verðbólga þar hefur ekki áhrif á neytandalán s.s. húsnæðislán.
Sleggjan og Hvellurinn 2.2.2012 kl. 16:05
Rétt er það Eggert.
Villi Asgeirsson 2.2.2012 kl. 16:14
Verðbætur hækka höfuðstólinn. Það gera vextir ekki. Tvennt ólíkt.
Sleggjan og Hvellurinn 2.2.2012 kl. 16:30
Vextir leggjast gjarnan á höfuðstólinn þegar ekki er borgað af þeim.
Villi Asgeirsson 2.2.2012 kl. 16:49
Allskonar kostnaður bætist við þegar ekki er borgað af láninu, en það er allt önnur saga.
Ef þú ert með óverðtryggt lán á breytilegum vöxtum, hækka og lækka afborganir eftir verðbólgu eða hverju sem notað er sem viðmið. Mánaðarlegar afborganir þyngjast og léttast. Höfuðstóllinn breytist þó ekki og lánið sjálft hækkar ekki.
Sleggjan og Hvellurinn 2.2.2012 kl. 17:04
Rétt er það.
Óskráður 2.2.2012 kl. 18:59
3 alvarlegir gallar á íslenska verðbótakerfinu. (sjálfsagt fleiri)
1. Hækkun vaxta bítur ekki sem skyldi sem veldur því að vextir verða of háir,miðað við það sem annars hefði þurft til að draga úr þenslu.
2. Þegar hagkerfið skreppur saman eins og við Hrunið, þá virðast vera forsenduskekkjur í viðmiðunargrunni verðtryggingarinnar sem valda því að samdrátturinn fellur á skuldara miklu fremur en fjármagnseiganda.Grein af sama meiði er að lán skuli hækka við verðhækkun úti í heimi. Verðtryggingin er semsagt vitlaust útfærð.
3. Verðtryggingin virðist stuðla að myndun bóluhagkerfis (rétt eins og of háir vextir). Líklega vegna þess að sparnaðurinn er verndaður með vísitölu sem virðist ekki vera í sambandi við raunhagkerfið (sjá t.d. 2) og svo að hún veldur of háum vöxtum (sjá 1)
Merkilegt er að þegar Íslendingar fóru að spara með aðstoð verðtryggingar þá fóru skuldirnar að aukast. Þversögn ekki satt?
Takk fyrir gott innlegg, Bjarni. Það er hrikalegt að sjá tölurnar eftir 2004, í miðju góðærinu. Þarf að athuga hvað gerðist eftir 2008, þegar ég hef tíma.
Sleggjan og Hvellurinn 2.2.2012 kl. 23:26
Þessi bóla efitir 2004 skrifast skuldlaust á Framsóknarflokkinn og þeirra kosningarloforð.
Guðmundur Ásgeirsson 3.2.2012 kl. 05:03
Hér á afar merkileg umræða sér stað.
Er ekki ESA nýbúið að úrskurða að breytilegir vextir á neitandalánum eru í ólöglegir skv. löggjöf Evrópusambandsins og þar með EES.
— Lítum á íslensk lög um neytendalán:
— Hefur einhver séð íslenskan lánasamning frá því fyrir 2008 sem tilgreinir þessar forsendur í svona miklum smáatriðum? Ekki ég og þess vegna eru þeir ólöglegir.
1. Ef engin hámarksupphæð er tilgreind í lánssamningi skal hámarksupphæð láns, sem veitt er, teljast 150.000 kr.
2. Ef ekki er tilgreindur ákveðinn lánstími og ekki er unnt að ráða hann af samningi skal lánstími talinn eitt ár.
3. Ef í samningi er kveðið á um fleiri en einn greiðsludag skal ganga út frá endurgreiðslu á þeim tíma sem samningur kveður fyrst á um.
— Íslensk lán með verðtryggingu hafa einmit ótakmarkaða fjárhæð verðtryggingar, sem samkvæmt ofangreindri lagagrein er óheimilt. Hún útilokar þó ekki verðtryggingu svo lengi sem á henni er þak (sbr. kröfur Hagsmunasamtaka Heimilanna um þak á verðtryggingu!) en gallinn er sá að á íslenskum lánasamningum, allavega frá því fyrir 2008, er ekki tilgreint neitt hámark, sem þýðir að það er þá 150.000 kr. takk.
Verðtryggingarákvæðið eins og það er framkvæmt hjá bönkunum (sem stenst reyndar ekki heldur vaxtalög eins og er útskýrt neðar) felur í sér að í hverjum mánuði er veitt nýtt lán fyrir áföllnum ógreiddum verðbótum. Þetta viðbótarlán, sé hámark þess ekki heldur tilgreint, getur semsagt aldrei numið meira en 150.000 burtséð frá því þó lögin heimili almennt verðtryggingu. Samkvæmt því reiknilíkani sem bankarnir nota sjálfir við útreikning verðtryggðra lána er lántökukostnaður þessa viðbótarláns um 270.000 kr.
Ef þú ert með lán sem uppfyllir ekki ofangreind skilyrði laganna er því hámarksfjárhæð þess 150+150+270+270 = 840þús. kr. sé eingöngu litið til fjárhæðartakmarkana. Fleira kann að hafa áhrif, t.d. kunna vaxtaákvæði að víkja til hliðar eftir að íslenskir dómstólar fundu upp nýtt lagahugtak haustið 2010 sem kallast „órjúfanlegt samband milli vaxta og verðtryggingar“. Samkvæmt lögskýringum Hæstaréttar í gengistryggingardómnum má líta svo á að sé verðtrygging ólögleg þá hljóti vextirnir að vera það líka.
Lög um samningsgerð, umboð og ógilda löggerninga nr. 7/1936,
36. gr. c segir:
— Með öðrum orðum, geri neytandi kröfu um það skal samningurinn gilda án hinna ólögmætu skilmála verði hann efndur án þeirra. Þegar lánið er komið niður fyrir milljón má leiða að því líkur að ansi margir væru búnir að fá að ansi mikla lausn á sínum skuldavanda. En til þess þyrfti einungis að framfylgja íslenskum núgildandi lögum.
Heldur einhver að stjórnendur í evrulandi hafi brennandi áhuga á því? Sem eru nýbúin að skipa Ungverjum að fara ekki eftir lögum sem þingið þar samþykkti!
Krónan er hávaxtamynt. Skiptir ekki máli hvort að það sér verðtrygging á henni eða ekki.
Reyndar er hún „hávaxtamynt“ einmitt vegna verðtryggingar, sem hjálpar fjárfestum en refsar lánþegum. Í reikningsskilum fjármálafyrirtækja eru nefninlega verðbætur meðhöndlaðar eins og vaxtatekjur. Það er því rangt að tala um „hávaxtamynt“ en miklu nær að tala um „mynt sem tryggir fjárfesta fyrir vaxtatapi“.
Verðbætur eru ekkert annað en vextir.
Ójú það eru þær sko aldeilis. Þrátt fyrir áðurnefndar reikningsskilareglur leyfa reglur Seðlabankans bönkum jafnframt að færa verðbæturnar á höfuðstólinn líka. Þessar reglur eru reyndar ólöglegar líka en í skjóli þeirra horfa bankarnir engu að síður upp á eign sína stækka, og geta svo tekjufært bæði eignahækkunina, sem og afborgun verðbótanna þegar lánþeginn greiðir hana, jafnvel þó það séu sömu peningarnir. Já, fyrir hverja krónu sem þú borgar í verðbætur býr bankinn sér til eina í viðbót með þessari fölsun, sem er raunverulega sjálfvirk peningaprentun. Þetta er það sem færir Landsbanka Íslands núna álíka hagnað og Deutsche Bank, en það er allt saman á kostnað lántakandans, tvöfaldan nú vegna útþenslu peningamagns sem hefur fjórfaldast frá 2007.
Vextir leggjast gjarnan á höfuðstólinn þegar ekki er borgað af þeim.
Lög um vexti og verðtryggingu:
— Það má sem sagt leggja vexti á höfuðstól, en eingöngu ef þeir eru komnir í 12 mánaða vanskil. Þetta á því aldrei við um lán með mánaðarlegum afborgunum, þó svo að bankarnir hafi kosið að beita þessu ákvæði við endurútreikninga gengistryggðra lána og sprengja þannig höfuðstólinn upp um allt að helming, en það er sem sagt líka ólöglegt. Verðbætur er svo aftur á móti ekki undir neinum kringumstæðum leyfilegt að höfuðstólsfæra.
— Það má verðtryggja greiðslurnar af láninu og það er tæmandi form verðtryggingar sem heimild er fyrir í lögunum. Þau leyfa hinsvegar ekki verðhækkun höfuðstóls. Sú framkvæmd er upprunin í úreltum reglum Seðlabankans um verðtryggingu sem eiga sér enga lagastoð eftir að Seðlabankalögum var breytt löngu fyrir aldamót. Með öðrum orðum þá er höfuðstólshækkun verðtryggðra lána ólögleg og hefur verið það lengi. Lög um neytendalán sem hafa verið í gildi í tvo áratugi og náð til húsnæðislána í meira en áratug, myndu líka setja miklar takmarkanir á möguleika til innheimtu stökkbreyttra verðbóta.
Það er að segja ef þessum lögum væri nú bara framfylgt. Og þó við gengjum í ESB myndi það engu breyta því það eru samt alltaf íslensk stjórnvöld sem framfylgja þessum lögum innanlands, eða alls ekki eins og í þessu tilfelli. Hafi einhver haldið að innleiðing fleiri slíkra reglna sem aldrei stendur til að virða, muni breyta einhverju um ribbaldahátt og svívirðilegt framferði löglausra stjórnvalda, þá er rétt að benda viðkomandi á að slá hausnum við vegg og telja endurtekningarnar þangað til sársaukinn hverfur.
Guðmundur Ásgeirsson 3.2.2012 kl. 05:51
Hafi einhver enn haldið að til standi í raun og veru að leiðrétta skuldavanda heimilanna með inngöngu í ESB, er enn fremur rétt að benda á nýútkomna árlega skýrslu um efnahagsáætlun íslenskra stjórnvalda sem er liður í aðildarferlinu:
ICELAND PRE-ACCESSION ECONOMIC PROGRAMME 2012
Í skýrslunni er ekki minnst stöku orði á skuldavanda heimilanna. Þar er þvert á móti tilgreindur 1,6 milljarða hagnaður Íbúðalánasjóðs vegna endurmats eigna sem höfðu áður verið færðar á varrúðarreikning. Með öðrum orðum eru skilaboðin þau að svo vel gangi að innheimta, að miklu minna verði niðurfært en talið var í fyrstu. Með öðrum orðum þá gengur afskaplega vel að færa ekki niður skuldir heimilanna.
I rest my case.
Sleggjan og Hvellurinn 3.2.2012 kl. 10:00
Það hefur enginn haldið því fram að við inngöngu í ESB þá afskrifast skuldir.
En hinsvegar fáum við evrulán á lægri vöxtum og engin verðtrygging.
Getum tekið evrulán og greitt upp vertryggða krónulánið og lifað sómasamlegu lífi.
Villi Asgeirsson 3.2.2012 kl. 10:21
Þetta inn í ESB, evrulán, allir happí er draumsýn. Þetta mun taka einhver ár og þá er ekki 40% heimila með neikvætt eignarhald, heldur eitthvað mikið meira.
Verðtryggingin er brennandi hús. Það verður að gera eitthvað í því núna. Ekki eftir fimm ár. Ef kviknar í húsinu, fer fólk ekki spá í rólegheitum hvort ekki sé hægt að fá brunabíl lánaðan hjá einhverjum eftir viku. Maður notar það sem til er og slekkur í.
Það þarf að taka verðtrygginguna af strax. Ekki fara krókaleiðir. Fólk er að drukkna núna. Það verður allt dautt þegar þessi ESB patent lausn verður tilbúin.
Sleggjan og Hvellurinn 3.2.2012 kl. 10:25
Afnám verðtryggingarinnar afnemur ekki háa vexti. Því er vandséð að vita hvað sú aðferð skilar nákvæmlega. Svo hafa bankarnir byrjað að lána í óverðtryggðu og frumvarp í gangi sem lætur IBL gera það sama.
En að sjálfsöðu á að líta til lengri tíma. Ef eitthvað næst ekki strax þá á bara að sleppa því?
Það er 2007 hugsunarháttur. Hefuru ekkert lært af hruninu?
Villi Asgeirsson 3.2.2012 kl. 11:02
„Ef eitthvað næst ekki strax þá á bara að sleppa því?“ Ef húsið brennur, á þá að setja málið í nefnd og ræða hvað skal gera? Nei, það verður að slökkva eldinn. Núna. Ég er ekki að tala um að sleppa neinu. Ég er að tala um að þetta mál geti ekki beðið.
Semjirðu um lán með breytilega vexti, veistu hvað þú ert að fara útí. Þú veist líka að lánið sjálft muni ekki hækka. Hér í útlandinu geturðu valið um húsnæðislán með föstum eða breytilegum vöxtum. Föstu eru yfirleitt aðeins hærri, en þú veist nákvæmlega hvað þú borgar mánaðarlega næstu 5-10 ár.
Sleggjan og Hvellurinn 3.2.2012 kl. 12:15
Í runinni veistu ekki hvað þú ert að fara útí með breytilega vexti. Þeir geta hækkað uppúr öllu valdi þegar endurskoðun verður
T.d óverðtryggðu lánin sem eru veitt í dag af bönkunum. Þar er endurskoðun á vöxtum eftir fimm ár. Þú hefur ekki hugmynd um hvað gerist. Þessvegna veistu ekkert hvað þú ert að fara útí.
En vissulega ertu stöðugur í þessi fimm ár fram að endurskoðuninni. En er það nóg?
Óskráður 3.2.2012 kl. 13:06
Ef efnahagsstjórnin er í lagi, þá er verðbólga í lágmarki og vextir hóflegir. Ef hún er ekki í lagi þá freistast menn til að grípa til óvandaðra meðala svo sem verðtryggingar og of hárra vaxta nú eða peningaprentunar. Það á að setja fjármálakerfi og stjórnvöldum skorður, umhugsunarvert á tímum stjórnarskrárbreytinga. Banna hærri vexti en t.d. 3%. Afnema verðtryggingu. Koma líka í veg fyrir að kveikt sé á peningaprentunarvélunum af minsta tilefni. Launþegar hafa staðið við sitt síðan í þjóðarsáttinni en stjórnvöld og fjármagnskerfið hafa gengið á lagið og níðst á traustinu.
8. áratugurinn einkendist af mikilli verðbólgu þar sem sparnaður brann upp og óhagkvæmar fjárfestingar virtust borga sig. Bankarnir alltaf á hausnum. EN sbr. línurit að ofan, þjóðarskuldirnar voru í jafnvægi. Gamla vonda aðferðin var sumsé betri þrátt fyrir allt en sú nýja ómögulega!
Sigurður Nordal skrifaði einu sinni söguna „Ferðin sem aldrei var farin“ um mann sem undirbjó sig undir sendiför sem hann fór svo aldrei, en áttaði sig á því að undirbúningurinn var aðalatriðið. Þetta er eins með ESB. Einhvern tíman var talað um Mastricht skilyrði (sem víst fæst lönd innan ESB standast) sem undirbúning undir inngöngu í ESB. Þessi skilyrði snérust í raun um ábyrga efnahagsstjórn. EF við næðum þeim „standard“ þá þurfum við ekki í ESB til að lagfæra það sem miður fer. Ef ekki þá fáum við ekki inngöngu (eða ættum ekki að fá) Enda er það að koma í ljós að ríki innan ESB geta verið með allt niður um sig í efnahagsstjórninni. ESB leiðangurinn er því miður orðinn að villuljósi sem dregur athyglina frá efnahagsstjórninni hér heima og ekki síst, jöfnun byrðanna.
Guðmundur Ásgeirsson 3.2.2012 kl. 13:52
Það hefur enginn haldið því fram að við inngöngu í ESB þá afskrifast skuldir.
Gengur ekki allur áróður ykkar ESB-sinna um þessar mundir út á að reyna að telja fólki trú um að innganga í ESB sé einmitt lausnin við skuldavanda heimilanna? Þú varpaðir sjálfur fram þeirri spurningu nýlega hvers vegna Hagsmunasamtök Heimilanna væru ekki að berjast fyrir einmitt þessu? Þú veist að ein af kröfum HH er leiðrétting stökkbreyttralána. og ert þar af leiðandi núna búinn að tala sjálfan þig í kross.
En hinsvegar fáum við evrulán á lægri vöxtum og engin verðtrygging.
Þetta er farið að einkennast af rökþroti. Útskýrðu hvernig þetta lagar skuldavanda þeirra heimila sem hafa orðið fyrir 30-40% hækkun á höfuðstól vegna verðtryggingar frá 1.1.2008. Svarið er auðvitað að það gerir það ekki.
Getum tekið evrulán og greitt upp vertryggða krónulánið og lifað sómasamlegu lífi.
Bankarnir hafa að undanförnu verið að endurreikna áður gengistryggð lán yfir í 5,4% vexti, og hafa verið að bjóða 6,2-6,5% vexti. Miðað við verðbólgustig eru þetta neikvæðir raunvextir. Við þurftum ekki að fara í ESB til að fá þennan valkost. Vissulega er verðbólgan há, enda er næst á dagskránni að afnema hana. Við þurfum ekki heldur að fara í ESB til þess heldur þvert á móti. Ef Seðlabankinn myndi hætta að dæla út peningum (hefur tvöfaldað magn í umferð eftir hrun) og halda þeim frekar að sér þá myndi eiga sér stað verðhjöðnun, sem myndi um leið lækka höfuðstóla verðtryggðu lánanna. Hvers vegna ekki er búið að gera þetta nú þegar verðurðu að spyrja Má Guðmundsson að en ekki ESB.
En vissulega ertu stöðugur í þessi fimm ár fram að endurskoðuninni. En er það nóg?
Þegar verðbólgan er föst líka eins og hún á að vera (sjá hér að ofan) þá þarf það heldur ekki. Þegar verðbólga er stöðug þá þurfa lánveitendur ekkert að breyta vöxtum frá því sem var samið um við lántöku því forsendur eru þá þær sömu. Þannig er forsenda lengri fastvaxtatímabils eða lægri breytilegra vaxta, að afnema veðbólguna eins og áður sagði og við getum betur gert sjálf en með afskiptum ESB.
Trúir einhver í alvöru að ESB muni laga skuldavanda heimilanna?
Svona líkt og það er að laga skuldavanda þeirra aðildarríkja sem fyrir eru? (EKKI!)
Nei svona í alvöru talað, hversu auðtrúa er eiginlega hægt að vera…
Sleggjan og Hvellurinn 3.2.2012 kl. 14:41
Innganga í ESB er lausn að því leyti að vextir lækka. Ég er ekki að tala um afskrift.
Það er bara staðreynd að verðbólgan er ekki stöðug og hefur aldrei verið hér á Íslandi.
Villi Asgeirsson 3.2.2012 kl. 16:35
Hún er það heldur ekki í ESB. Hér er allt löngu komið upp í sömu tölu og fyrir evruna. Verð hafa tvöfaldast á 10 árum.
Sleggjan og Hvellurinn 3.2.2012 kl. 16:56
Hefuru skoðað samanburð á verðbólgu á evrusvæðinu og svo Íslandi? segjum t.d seinustu 10ár?
Guðmundur Ásgeirsson 3.2.2012 kl. 21:23
Hér má sjá samanburðartöflur evrópsku hagstofunnar:
http://epp.eurostat.ec.europa.eu/tgm/table.do?tab=table&language=en&pcode=tsieb060&tableSelection=1&footnotes=yes&labeling=labels&plugin=1
Þar má sjá að 2003-2005 var verðbólga á Íslandi með því lægsta í álfunni, var meira að segja lægri en í Þýskalandi 2005. En eftir það gerðist svo eitthvað í íslenska hagkerfinu sem kemur einnig fram á öðrum línuritum sem sýna þróun hagstæðra á borð við útþenslu bankakerfisins og þar með peningamagns sem er verðbólguvaldur. Á þessum tíma gerðist ýmislegt sem kann að skýra þessa þróun: nýlega einkavæddir bankar hófu að skipta eldri og ábyrgari stjórnendum út fyrir yngri og áhættusæknari menn, nýir fjárfestingarbankar spruttu upp eins og gorkúlur, hámark húsnæðislána var fært upp í 90% sem olli eignaverðsbólu, háir vextir dróu mikið spákaupmennskufjármagn inn í landið og bankarnir spiluðu með og beittu allskyns svikafroðubrellum sem víða hafa verið skjalfestar, til að þenja sig enn meira út og borga stjórunum feita bónusa, sem samkvæmt núverandi seðlabankastjóra er líka verðbólguhvetjandi (fyrir alla nema hann sjálfan reyndar).
Já og svo var auðvitað innbyggð verðtrygging í kerfinu, sem eins og er líst hér í fyrri athugasemd virkar í reynd sem peningaprentvél og það er líka verðbólguhvetjandið og átti síðar eftir að valda samverkun við gengiskörfurnar þegar verðbólgan byrjaði að rýra gjaldmiðilinn (krónuna). Afnemum hana líka og þá lagast mikið.
Ef við bara sleppum því að gera alla þessa augljóslega verðbólguhvetjandi hluti þá skyldi þó aldrei vera að ástandið myndi skána í líkingu við það sem var fyrir 2005? Hver segir að við þurfum áhættusækna fjárfestingarbanka eða spákaupmennsku? Nú eru einmitt uppi hugmyndir innan stjórnkerfisins að stemma stigu við slíku með gjaldeyrisskatti og aðskilnaði viðskiptabanka frá braskfyrirtækjum. Þetta er að sjálfsögðu seint í rassinn gripið en þó betra seint en aldrei ef við eigum að geta lifað hér við stöðugra bankakerfi, alveg óháð því hvaða gjaldmiðil það notar sem uppgjörseiningu.
Með því sem ég hef ég talið hér upp eru ótal atriði sem má huga að til efla efnahagslegan stöðugleika þannig að við getum rekið sjálfstætt og blómlegt efnahagslíf og þurfum ekki að vera öðrum þjóðum og hagsveiflum þeirra háð. Þannig er útrýmt þeirri rökleysu að við þurfum eitthvað frekar að afsala gjaldmiðilsvaldinu til að eiga von um betri tíð.
Góðar stundir.
Guðmundur Ásgeirsson 3.2.2012 kl. 21:24
Afnemum hana líka og þá lagast mikið.
Og þar á ég auðvitað við verðtrygginguna svo það misskiljist ekkert.
Óskráður 3.2.2012 kl. 21:28
2003 til 2005 var bara svikalogn. Stöðugleiki keyptur með lántökum. (sjá línurit).
Vissulega tók svo lokastig hins efnahagslega alnæmis við eftir það, en sjúkdómurinn var kominn á fulla ferð löngu fyrr.
Sleggjan og Hvellurinn 4.2.2012 kl. 01:51
Guðmundur.
Viðurkennir þú ekki að krónan sé óheppilegur gjaldmiðill til langstíma. Í ljósi þess að hagstjórnin mun aldrei ná tökum á aðhaldi og skynsemi?
Villi Asgeirsson 4.2.2012 kl. 04:41
Ég er ekki með neinar verðbólgutölur, enda var hún falin. Verð hækkuðu strax eftir upptöku evrunnar. Virkaði svipað og þegar nýkrónan var tekin upp 20 árum áður á Íslandi. Fólk hér í Hollandi var að bera evruverðin saman við gyllinaverðin og sá hækkun um allt að 50% á fyrstu 2-3 árunum.
Það var ESB jafn mikið kappsmál þá og nú að sýna að evran væri að virka, og þeir náðu einhvernvegin að fela verðbólguna. Kannski mér fróðari menn geti skýrt út hvernig það gerist.
Sleggjan og Hvellurinn 4.2.2012 kl. 12:44
Villi.
Þú ert að segja að verslunin reyndi að græða á verðskyn brenglun almennings við evru upptöku. Vissuelga voru einhverjir sem notfærðu sig þetta. En til langstíma jafnast þetta út. Virk samkeppni er lykilinn.
50% verðbólga er nátturulega þvæla Villi. Við hljótum að geta verið sammála um það. Svo er ekki hægt að falsa verðbólgu. Það er nú bara þannig.
Villi Asgeirsson 4.2.2012 kl. 13:05
Skoðaðu verðbólgutölur og svo þetta. Hluti úr grein til hollenska þingsins 2003. Kallaðu það svo hvað sem þú vilt.
— „De prijzen zijn in de afgelopen vijf jaar spectaculair gestegen. Dat blijkt uit een onderzoek van HP/De Tijd. Het opinieblad vergeleek aan de hand van kassabonnen uit 1998, 2000 en 2003 de prijzen van honderd producten en diensten. De gemiddelde prijsstijging bedroeg liefst 49 procent.“
Ísl. Verðlag hefur hækkað verulega á síðustu fimm árum, samkvæmt rannsókn HP / De Tijd (dagblað í Hollandi). Blaðið bar saman kassakvittanir frá árunum 1998, 2000 og 2003. Verð á hundrað vörum og þjónustu hafði hækkað um 49 prósent. —
Þetta kom ekki fram í verðbólgu, eftir því sem ég best veit.
Sleggjan og Hvellurinn 4.2.2012 kl. 13:34
Að einhver fjölmiðlamaður geymir kvittanir í rassvasanum er engin sönnun.
Þetta var líklega ein búð sem skipti um eigendur og nýji eigandinn vildi græða meira.
Hagstofa í hverju landi notast við viðurkenndar aðferðir að mæla verðbólgu. Marktækar aðferðir.
Villi Asgeirsson 4.2.2012 kl. 13:59
Nei, Sleggja eða Hvellur. Þetta var ekki ein búð. Þú ert að snúa útúr, skilur ekki eða vilt ekki skilja. Allt verðlag fór upp. Og ef kassakvittanir eru ekki sönnun, hvað er það þá?
Sleggjan og Hvellurinn 4.2.2012 kl. 14:38
Maður á að mæa verðbólgu með viðurkenndum aðferðum. Sem eru marktækar.
Kassakvittanir eru sönnun þess að verðlag í búð þar sem kassakvittunin kemur hefur hækkað. Kassakvittun sannar ekki meira en það.
Til að mæla verðbólgu er notuð önnur aðferð. Sem er viðurkennd. Alltaðar í heiminum.
Villi Asgeirsson 4.2.2012 kl. 20:53
Það skiptir því ekki máli að vöruverð fari hækkandi, á meðan „viðurkennd“ verðbólga er í lagi? Bull er þetta. Verðlag hækkaði ekki í einni búð. Verðlag hækkaði almennt, húsnæðisverð tvöfaldaðist fram undir 2009. Það var orðið svo hátt að venjulegt fólk gat ekki eignast húsnæði og bankarnir leyfðu foreldrum að veðsetja nær skuldlausar eignir til að fjármagna heimili ungs fólks.
Þetta er veruleikinn hér í Hollandi. Ég ætti að vita það, hafandi búið hér í 15 ár, Hagfræðingar geta fiffað tölur eins og stjórnvöld biðja þá um, en raunveruleikinn fer ekki alltaf eftir því hvað stjórnmálamenn vilja.
Sleggjan og Hvellurinn 5.2.2012 kl. 01:13
Var ég að segja að raunveruleikinnn fari eftir því hvað stjórnmálamenn vilja?
Því fer fjarri.
Þú ert að segja að matvörur hækka. Það er bara einn þáttur í verðbólgunni.
Og ég veit ekki betur en húsnæðið hefur tvöfaldast hér á Íslandi líka.
Villi Asgeirsson 5.2.2012 kl. 10:16
Jújú, rétt er það með húsnæðið. En þú vilt halda að allt verði betra ef við göngum í ESB. Ég er einfaldlega að segja að það sé ekki þannig. ESB er ekki svarið við vandamálunum sem Ísland er að glíma við. Lífið er ekkert verra í ESB, en það er ekkert betra heldur. Það er öðruvísi. Það sem ég er að segja að við þurfum sjálf að leysa heimatilbúin vandamál. Ekki gefast upp og segja að pabbi reddi þessu.
Það lýsir voðalega lítilli trú á íslendinga að halda því fram að við getum ekki leyst okkar mál sjálf. Eftir ár verða kosningar. Er ekki málið að kjósa þá fólk sem ber hag almennings fyrir brjósti, koma okkar málum í lag og skoða svo hvað ESB geti gert fyrir okkur? Fyrir hrun var stóriðjan patentlausnin. Nú er það ESB. Um leið og við skiljum að það eru engar patent lausnir, getum við tekist á við hlutina. Ekki fyrr.